Yunanistan’ın, canlarını hiçe sayarak yeni hayat kurma hayali ile yurtlarını terk eden sığınmacılara yönelik insanlık dışı suistimalleri dijital platformda belgelendi. İsimli Yapı (Forensic Architecture) isimli insan hakları örgütünün yürüttüğü çalışmada, Ege Denizi’nde sal ve botlarla Yunanistan’a ulaşmaya çalışan sığınmacıların, Yunan güçleri tarafından Türkiye’ye gitmeye zorlandığı ve hukuksuz hudut dışı süreçleri yapıldığı, şahitler ve dokümanlarla kanıtlandı. Kuruluş internet sitesinde yaptığı çalışmada, son iki yıl içinde (Mart 2020 – Mart 2022) 27 bin 464 kişinin dahil olduğu 1018 başka hadiseyi, dokümanlar ve şahitlerle doğrulayarak arşivledi. Tarih ve pozisyon filtrelerinin de bulunduğu her bir olayda, kaç sığınmacının geri itildiği, kaçının bayan ve çocuk olduğu ve kaçının boğularak ölmesine göz yumulduğu bilgilerine de yer verildi.
HER HADİSE TARİHİ VE POZİSYONU İLE
Çalışmada haritalama sistemi kullanılarak her bir geri itme olayının pozisyonu ve tarihi eşleştirildi. Görüntü ve görsellerle doğrulanan hadiselerde, Yunan güçlerinin sığınmacılara yönelik mezalimi başka ayrı gözler önüne serildi. Örneğin, sığınmacılar tarafından Kos adası açıklarında kayda alınan, 10 Haziran 2021 tarihli geri itme hadisesi için yayımlanan görüntüde, ağır silahlarla donatılmış 2 Yunan atak botunun sığınmacılara ilişkin bir sala yaklaştığı, “yaralımız var” diyen sığınmacıların üzerine silah doğrultarak, “Pasaportunuz var mı?” diye sorduğu ve geri ittiği gözlemleniyor.
VİDEOLARLA DESTEKLENDİ
18 Ekim 2021 tarihli olayda, Sisam adasına çıkan sığınmacılara, Yunan güçlerinin ateş açtığı ve tutukladığı söz edildi. Delil olarak sığınmacıların görüntüsüne yer verilirken, imgelerde siper alan sığınmacıların, “Bize yardım edin, Yunan polisi üstümüze ateş açıyor. Bizi öldürecekler” dediği görülüyor. 13 Mayıs 2020’deki bir olaya alakanın yayımlanan görüntüde ise, yeniden Sisam açıklarında Yunan kıyı güvenliğinin, bir sığınmacı botunu deldiği ve hareket etmemesi için botun motorunu bozarak insanları vefata terk ettiği görülüyor.
YENİ OLAYLAR EKLENECEK
Kuruluş, Türkiye, Avrupa Birliği üye ülkelerinin hudut güvenliğini denetleyen Frontex ve öteki insan hakları kuruluşlarından elde ettiği dokümanlar ile çalışmayı destekledi. Light House Reports ve Alman Der Spiegel üzere yayın kuruluşlarının yardımı ile de, hayatta kalan sığınmacılarla görüşmeler yaparak gayri hukuksal faaliyetleri tescilledi. Twitter üzerinden çalışmayı duyuran İsimli Yapı, raporlamaya devam ettiklerini, bütün geri itme hadiselerini derleyerek çalışmayı güncelleyeceklerini duyurdu.
