Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, Ukrayna Devlet Lideri Volodimir Zelenski ve BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, Ukrayna’nın Lviv kentinde devam eden Rusya-Ukrayna savaşını ele almak için bir ortaya geldi. Potoçki Sarayı’nda basına kapalı gerçekleşen üçlü tepe, 40 dakika sürdü. Görüşmede, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Ulusal İstihbarat Teşkilatı Lideri Hakan Fidan ve Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın da yer aldı.
GÖRÜŞME TALEBİ ZELENSKİ’DEN
Cumhurbaşkanı Erdoğan, üçlü doruğun akabinde ortak basın toplantısı düzenledi. Konuşmasına, Zelenski ve Guterres’i selamlayarak başlayan Erdoğan, Zelenski’nin davetine icabetle Lviv’de bulunmaktan büyük memnuniyet duyduğunu belirtti. Zelenski ile gerçekleştirdikleri ikili görüşmede, ülkeler ortasındaki stratejik iştirak seviyesindeki bağlantıları tüm boyutlarıyla değerlendirdiklerinin bildiren Cumhurbaşkanı Erdoğan, “İş birliğimizi, dayanışmamızı mevcut koşullar altında ilerletme imkanlarını ele aldık. Natürel yaklaşık 6 aydır devam eden savaş, görüşmelerimizin ana konusunu teşkil etti. Ukrayna’nın toprak bütünlüğüne ve egemenliğine takviyemizi bu vesileyle bir defa daha vurguladım.” sözlerini kullandı.
UKRAYNA’NIN YANINDA OLACAĞIZ
Yaşanan can kayıplarından duyduğu derin üzüntüyü bir sefer daha tabir eden Erdoğan, şöyle devam etti: “Önceki gece Kharkiv’de bir yurda yönelik gerçekleştirilen 9 sivilin öldüğü, 35 kişinin yaralandığı füze saldırısı için de ülkemiz ve milletimiz ismine taziyelerimi ilettim. Türkiye olarak bir taraftan çatışmaların diplomatik tahlille sona ermesi için gayret harcarken öbür taraftan da Ukraynalı dostlarımızın yanında olduk, olmaya devam ediyoruz.
325 UKRAYNALI TÜRKİYE’DE
Savaşın başından bu yana Ukrayna halkının acil insani muhtaçlıklarını karşılamak maksadıyla 98 tırlık insani yardım materyali sevk ettik, 325 bine yakın Ukraynalıya süreksiz olarak ülkemizde mesken sahipliği yaptık. Ukrayna’daki kurallar olağana dönünceye kadar konuk etmek üzere 1099 yetim ve 408 refakatçisinden oluşan toplam 1507 kişiyi ülkemizde kabul ettik. Görüşmemizde, savaşın Ukrayna’da neden olduğu fiziki yıkımın boyutlarını da ele aldık. Bugüne kadar olduğu üzere Ukrayna’nın tekrar imarı için gereken dayanağı vereceğimizi Sayın Zelenski ile paylaştım.”
SAVAŞ MASADA SONA ERSİN
Mutabakatın uygulamaya konulduğu 1 Ağustos’tan bu yana toplam 25 gemi ve yaklaşık 625 bin ton Ukrayna tahılının dünya pazarına ulaştırıldığını anımsatan Erdoğan, şunları kaydetti: “Temaslarınızda mevcut sistemin faaliyetlerini artırarak sürdürmesi için atılabilecek adımlar üzerinde durduk. Üçlü görüşmemizde ayrıyeten İstanbul Mutabakatı’nın oluşturduğu müspet havanın kalıcı barışa tahvil edilmesi imkanlarını değerlendirdik. Diplomatik sürecin canlandırılması için milletlerarası toplumun daha fazla sorumluluk üstlenmesi gerektiğine bilhassa işaret ettik.
ARABULUCU ROLÜ OYNAMAYA HAZIRIZ
Şahsen savaşın en nihayetinde müzakere masasında sonuçlanacağına olan inancımı koruma ediyorum. Esasen Sayın Zelenski ve Guteress de bu konuda birebir fikirdeler. Tüm sorun, müzakere masasına giden en kısa ve adil yolu tespit etmektir. Mart ayında İstanbul’da şekillenen parametreler üzerinden müzakerelerin canlandırılmasının imkan dahilinde olduğuna inanıyorum. Bu gayeye yönelik olarak her türlü takviyesi vermeye tekrar kolaylaştırıcı yahut arabulucu rolünü oynamaya hazırız. Olağan görüşmemizde savaş esirlerinin mübadelesi konusunu ve bu mevzudaki girişimlerimizi ele aldık, bu mevzuyu önemsediğimizi de ayrıyeten tabir etmek istiyorum.
PUTİN’LE GÖRÜŞMEYİ DEĞERLENDİRECEĞİZ
İnanıyorum ki şu anda burayı takip edenler, ‘Acaba bu esirlerin mübadelesi ne oldu?’ sorusunu da cevaplamaya çalışıyor. Bu bahisle ilgili olarak Sayın Putin ile Rusya tarafıyla da bütün görüşmelerimizin sonucunu değerlendirmeye devam edeceğiz.” Cumhurbaşkanı Erdoğan, Lviv’e seyahati konusunda tüm kolaylıkları gösteren Ukrayna ve Polonya makamlarına bir sefer daha teşekkür etti.
Erdoğan’ın ziyareti güçlü bir destek
Zelenski, Erdoğan ile Ukrayna’nın Lviv kentinde yaptığı ikili görüşme sonrası yazılı açıklama yaptı. Zelenski, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ziyaretini güçlü bir takviye bildirisi olarak nitelendirerek, “Türkiye Cumhurbaşkanı’nın Ukrayna ziyareti, böylesine güçlü bir ülkeden gelen güçlü bir takviye bildirisidir. Lviv’deki görüşmede Recep Tayyip Erdoğan ile tahıl teşebbüsünü uygunlaştırma ihtimalini, Zaporijya Nükleer Santrali etrafındaki durumu ve işgalcilerin nükleer şantajını, Rusya’nın süreksiz olarak işgal edilen Ukrayna topraklarındaki geniş çaplı tahıl hırsızlığını görüştük. Savunma işbirliği hususlarına da değinildi” dedi. Zelenski ayrıyeten, Ukrayna ve Türkiye ortasındaki işbirliğinin daha da genişlemesinin her iki tarafı da güçlendireceğinden emin olduğunu tabir etti.
Altyapı anlaşması
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Ukrayna ziyareti sırasında, savaş nedeniyle tahrip olan altyapının yine inşası için Türkiye ile Ukrayna ortasında muahede imzalandı. Bu kapsamda, Ukrayna’nın savaş nedeniyle tahrip olan altyapısının yine inşası gayesiyle Türkiye ve Ukrayna ortasında yapılan muahede, Ukrayna Altyapı Bakanı Oleksandr Kubrakov ile Ticaret Bakanı Mehmet Muş tarafından imza altına alındı.
GÖREV GÜCÜ OLUŞTURULACAK
Anlaşmayla iki ülke ortasında Ukrayna’nın tekrar inşası için bir Misyon Gücü oluşturulacak Misyon gücü ile Ukrayna’da yollar, köprüler, su ve elektrik altyapısı, hastane ve okul üzere toplumsal ve ekonomik kıymeti haiz tesislerin yine inşası için çalışmalar birlikte koordine edilecek.
Barışa bir şans
Üçlü tepe dünya basınında geniş yankı uyandırdı. AFP ve AP üzere memleketler arası ajanslar gelişmeleri anbean aboneleri duyururken Al Jazeera görüşmeyi ‘barışa bir şans’ yorumu ile okurlarına sundu. Al Jazeera muhabiri Teresa Bo, Lviv’deki görüşmenin barış için bir talih sunduğunu söyledi. The Washington Post üçlü tepede başkanların altı aylık savaşı sona erdirmenin yollarını görüştüğünü yazdı. İngiliz Independent gazetesi de Türkiye’nin Karadeniz limanlarında sıkışıp kalan 22 milyon ton mısır ve öbür tahılları ihraç etmenin önünü açan muahedeye aracılık ettiğini hatırlattı. Haberde başkanların bölgedeki problemlere tahlil bulmak için Lviv’de bir ortaya geldiklerini kaydetti. Politico doruğun değerine vurgu yapmak için Türkiye’nin tahıl koridoru açılmasındaki gayretlerini sayfasına taşıdı. France 24’ün baş dış haber editörü Rob Parsons, tahıl koridorunun Erdoğan’ın gayretleri ile açıldığının altını çizdi. Parsons ‘Erdoğan’ın çalışmaları sayesinde, şimdiden çok şey başarıldı’ dedi.
Polonya önderi Duda’dan teşekkür
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Polonya Cumhurbaşkanı Andrzej Duda ile bir telefon görüşmesi gerçekleştirdi. Bağlantı Başkanlığından yapılan açıklamaya nazaran, Cumhurbaşkanı Erdoğan, görüşmede, bir kısmı Polonya üzerinden gerçekleşen Ukrayna seyahatine verdiği takviyeden ötürü Polonya Cumhurbaşkanı Duda’ya teşekkür etti. Polonya Cumhurbaşkanı Duda ise Rusya-Ukrayna krizinin tahliline yönelik yapan rol ve uğraşları ile tahıl ihracatı mutabakatında ortaya koyduğu katkıları için Cumhurbaşkanı Erdoğan’a teşekkür ve tebriklerini iletti.
