Tayvan ajansı CNA’nın haberine nazaran, Çin ile egemenlik ihtilafı içindeki Ada’daki hükümetin savunmadan sorumlu üyesi Chiu Kuo-cheng, Tayvan Meclisinin “Dışişleri ve Ulusal Savunma Komitesi” toplantısında parlamenterlerin sorularını yanıtladı.
Çin ordusuna ilişkin savaş uçakları ve gemilerin son günlerde, Tayvan Boğazı’nda tarafların tesir alanlarını sınırladığı varsayılan hava ve deniz çizgisini ihlal ettiği uçuşları ve seyir faaliyetlerini artırmasına dair soruya karşılık veren Chiu, “İlk saldırıyı onlar yapmadığı sürece, yani bir top ya da füze ateşlenmediği sürece saldıran taraf biz olmayacağız demiştik lakin durum değişti. Ulusal savunma, Tayvan ordusunun kırmızı çizgisidir.” dedi.
Chiu, iktidardaki Demokratik İlerici Parti milletvekili Lo Chih-cheng’in, “Bir Çin savaş uçağının ‘Tayvan hava sahasına’ girmesinin ‘ilk saldırı’ sayılıp sayılmayacağı” sorusuna “Evet.” karşılığını verdi.
Tayvan Boğazı’ndaki prestiji “orta çizgi”nin yasal bir mutabakatla oluşmadığını, Tayvan ile Çin ortasından örtülü bir kabul olduğunu hatırlatan Chiu, Pekin’in ihlalleri nedeniyle bu mutabakatın bozulduğunu, evvelki duruma dönmenin güç göründüğünü belirtti.
Chiu, “Değişmeyen şey, Tayvan ordusunun ‘orta çizgi’nin doğusunda ‘devriye sahaları’ ve ‘eğitim sahaları’ olarak belirlediği bölgeler. Buradan geri çekilmemiz kelam konusu değil.” sözünü kullandı.
ÇİN’E İLİŞKİN 33 UÇAK VE 4 GEMİ ADA ETRAFINDA GÖRÜLDÜ
Öte yandan Tayvan Savunma Bakanlığı, gün içinde Ada etrafında Çin’e ilişkin 33 savaş uçağı ve 4 savaş gemisinin görüldüğünü bildirdi.
Bakanlıktan yapılan açıklamaya nazaran, uçaklardan 9’unun Tayvan Boğazı’ndaki prestiji sınırın doğusuna ve Tayvan’ın “Hava Savunma Tanımlama Bölgesi (ADIZ)” ilan ettiği yerin güneybatısına uçtu. 4 J-11 ve 4 J-16 savaş uçağı ile bir Y-8ASW denizaltısavar uçak “orta çizgi”yi geçti.
Ada etrafında tespit edilen 28 savaş uçağı, 3 dron ve 5 geminin, elektronik takip vasıtaları, devriye uçakları, gemiler ve yer füze sistemleriyle izlendiği kaydedildi.
Çin’in, ABD Temsilciler Meclisi Lideri Nancy Pelosi’nin ağustos başındaki ziyaretinin akabinde Tayvan etrafındaki askeri devriye faaliyetlerini ve Tayvan Boğazı’nı ayıran prestiji “orta çizgi”yi geçtiği uçuşları artırdığı gözleniyor.
PELOSİ’NİN ZİYARETİ
Pelosi, Çin ile egemenlik ihtilafı içindeki Ada’yı 25 yıl ortadan sonra ziyaret eden birinci ABD Temsilciler Meclisi Lideri olmuştu. Ziyaret, Ada’yı topraklarının kesimi olarak gören Çin’in reaksiyonunu çekmişti.
Çin ordusu, ziyaretin akabinde Ada etrafında askeri tatbikatlar başlatmış, 7 gün süren tatbikatlar Ada’nın etrafında fiili abluka oluşturmuştu. Gerçek silah ve mühimmatın kullanıldığı tatbikatlar sırasında Çin ana karasından ateşlenen güdümlü füzeler, Tayvan yakınlarındaki sulara düşmüştü.
Ordu sözcüsü, 10 Ağustos’ta tatbikatların tamamlandığını duyurmuş lakin Tayvan Boğazı’ndaki askeri devriye faaliyetinin devam edeceğini bildirmişti.
Pekin, “tek Çin ilkesini” vurgulayarak Tayvan’ın dünya ülkeleriyle müstakil diplomatik münasebetler kurmasına, Birleşmiş Milletlerde ve başka milletlerarası kuruluşlarda temsil edilmesine karşı çıkıyor, kendisini tanıyan ülkelerin Tayvan ile diplomatik bağları kesmesini kaide koşuyor.
ÇİN-TAYVAN ANLAŞMAZLIĞI
Çin’de İkinci Dünya Savaşı’nın akabinde Çan Kayşek liderliğindeki Çin Milliyetçi Partisi (Koumintag) güçleri ile Mao Zıdong önderliğindeki Çin Komünist Partisi (ÇKP) güçleri ortasında yaşanan iç savaşta galip gelen Komünistler, 1 Ekim 1949’da Çin Halk Cumhuriyeti’nin kuruluşunu ilan etmişti.
İç savaşı kaybeden Koumintag üyeleri ise Tayvan’a yerleşip 1912’de kurulan “Çin Cumhuriyeti” iktidarının Ada’da devam ettiğini ileri sürerek burada süreksiz hükümet kurmuştu.
Çin Halk Cumhuriyeti’nin kendi topraklarının modülü olduğunu savunduğu Tayvan, 1949’dan bu yana fiili bağımsızlığa sahip bulunuyor. Çin ana karası ile Tayvan ortasındaki ayrılık hala sürüyor.
