Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) geçen hafta siyaset faizi indirimi ve ticari kredilere ait açıkladığı makro ihtiyati önlemlerin akabinde tahvillere yönelim artarken, 10 yıllık gösterge tahvilin bileşik faizi 3 süreç gününde yaklaşık 3 puan gerileyerek 1,5 yılın en düşük düzeyini gördü.
Bu yılki birinci faiz indirimini gerçekleştiren banka, politika-kredi faizi makasının besbelli formda açıldığına işaret ederek makro ihtiyati siyaset setini, mali transfer sisteminin aktifliğini destekleyecek araçlarla güçlendireceği sinyali verdi.
Banka, bu kararının üzerinden bir gün geçmesinin akabinde ticari kredi faizlerini siyaset faizine yaklaştırmak için uygulamaya aldığı makro ihtiyati önlemleri açıkladı.
Alınan önlemler kapsamında, mecburî karşılığa tabi krediler için yüzde 20 seviyesinde uygulanan mecburî karşılık tesisi bankalar için yüzde 30 oranında menkul değer tesisi ile ikame edilecek. Bankalar ayrıyeten, yüzde 10 kredi büyüme oranını aşan kredi fiyatı kadar menkul değeri de bir yıl boyunca tesis edecek.
Uzun vadeli gösterge tahvilin bileşik faizi yüzde 14,07’ye geriledi
TCMB’nin kararların akabinde bankaların tahvile yöneliminin artmasıyla yurt içinde uzun ve kısa vadeli gösterge tahvilin faizlerindeki düşüş eğilimi sürat kazandı.
Türkiye’de uzun vadeli gösterge tahvilin bileşik faizi, bu yılın mart ayında yüzde 28,56 ile tarihi tepesini görmüş, o vakitten bu yana da düşüş trendine girmişti. Art geriye 5’inci ayı da düşüşle kapatmaya hazırlanan 10 yıllık gösterge tahvilin bileşik faizi, bugün yüzde 14,07 ile Mart 2021’den bu yana en düşük seviyeyi gördü.
Kısa vadeli gösterge tahvilin bileşik faizi de haziran ayında yüzde 28,28 ile gördüğü yılın en yüksek düzeyinden düşüşe geçerek bugün yüzde 14,23’e kadar geriledi. Kısa vadeli gösterge tahvilin bileşik faizi böylelikle Kasım 2020’den bu yana en düşük düzeye geriledi.
Geçen hafta perşembe günü uzun vadeli gösterge tahvilin faizi yüzde 16,93 ve kısa vadeli gösterge tahvilin faizi yüzde 19,06 seviyesinde bulunuyordu.
Böylece TCMB’nin siyaset adımlarının akabinde geçen 3 süreç gününde 10 yıllık gösterge tahvilin faizi 286 baz puan, 2 yıllık gösterge tahvilin faizi de 483 baz puan düşüş kaydetmiş oldu.
“Mevcut siyaset seti, tahvil faizlerini süratle siyaset faizine yakınsadı”
Econs Kurucu Ortağı ve ekonomist Ferhat Yükseltürk, mevzuya ait değerlendirmesinde, TCMB tarafından zarurî karşılıklar kapsamında menkul değer tesisine yönelik yeni tedbirlerin, bilhassa bankacılık kesimi tarafında tahvile olan talebi artırdığını söyledi.
Bu durumun tahvil faizlerinde kıymetli bir düşüşü beraberinde getirdiğini belirten Yükseltürk, şunları kaydetti:
“Mevcut para siyaseti seti tahvil faizlerinin siyaset faizine süratle yakınsamasına neden olurken, ticari kredi tarafında ise kıymetli bir yavaşlamaya yol açmasını bekliyorum. Bankalar açısından bilanço optimizasyonu yapmanın giderek zorlaştığı bu ortamda, şu evrede en cazip eser olarak kısa vadeli KOBİ ve ihracat kredileri ile tüketici kredileri ön plana çıkıyor. Düzenleme, bankaların karlılık beklentileri açısından kısa vadede olumsuz bir tesir yaratmayabilir lakin faizlerde enflasyona paralel bir olağanlaşma olması durumunda bölümde önemli ziyan potansiyeli artmış durumda.”
