Savaş öncesi yaklaşık 2 milyon nüfusa sahip olan ve başşehir Kiev’in akabinde Ukrayna’nın en büyük ikinci kenti pozisyonundaki Harkiv, Rusya sonuna yaklaşık 45 kilometre uzaklıkta yer alıyor.
Savaşın 24 Şubat’ta başlamasının akabinde Harkiv ve etrafı, Rus ve Ukrayna güçleri ortasında ağır çatışmalara sahne oldu.
Bugün prestijiyle çatışmalar kentin dışında sona yakın bölgelerde ağırlaşırken Harkiv, son günlerde çabucak hemen her gece Rus füze yahut roketlerinin maksadı oluyor.
Şehir merkezinde çok sayıda binanın Rus güçlerince füze ve roketle vurulduğu Harkiv’de savaş, Ukrayna’daki öbür kentlere nazaran daha fazla hissediliyor.
Rus akınları nedeniyle Harkiv kent merkezinde ve etrafında Ukraynalılara ilişkin konutlar ağır hasar aldı ve kullanılamaz hale geldi.
Şehirdeki nüfusun yarısı savaş nedeniyle inançlı gördükleri bölgelere gitmek zorunda kaldı. Konutlarını terk etmeyi reddeden, yaşlı olduğu için yollara düşmek istemeyen ve gidecekleri yerlerde konut kirası başta olmak üzere harcama kalemlerinin artacağını ve geçim ıstırabı yaşayabileceği kaygısını taşıyanlar kentte kalmaya devam ediyor.
Evleri kullanılamaz halde olanlardan kimileri yurtlara yerleştiriliyor
Harkiv ve etraftaki bölgelere düzenlenen ağır hücumlar nedeniyle konutları kullanılmaz halde olan çok sayıda Ukraynalı bulunuyor.
Evleri ağır hasar alan ya da cephe sınırında yaşadığı için yuvalarını terk etmek zorunda kalan kimi Ukraynalılar, Harkiv’de devlete ilişkin yurtlara yerleştirildi.
Gidecek yerleri olmadığı ya da maddi imkansızlıktan ötürü başka bölgelere tahliye edilmek istemeyenler için tahsis edilen bu yurtlarda her aileye bir oda veriliyor.
Harkiv’in Saltivka Mahallesi yakınında bulunan ve konutları kullanılamaz halde olduğu için gidecek yerleri olmayanlara tahsis edilen bir yurdu ziyaret etti.
Bu yurtta, çoğunluğu yaşlı ve bayanlardan oluşan 60 Ukraynalı kalıyor. Tahsis edilen tek göz odada hayata tutunmaya çalışan Ukraynalılara, yardım kuruluşlarınca vakit zaman besin ve yemek yardımında bulunuluyor.
Annesi 76 yaşındaki Olga Rudamiotova ile bu yurtta kalan müzik öğretmeni, 55 yaşındaki Alla Rudamiotova, savaşın başladığı andan bu yana yaşadıklarını anlattı.
Savaş başlamadan evvel Rus güçlerince Harkiv’de en fazla maksat alınan bölgelerden biri olan Saltivka Mahallesi’ndeki meskenlerinde ikamet ettiklerini belirten Rudamiotova, “24 Şubat’tan itibaren konutumuzda kalmaya çalıştık fakat bu mümkün üzere görünmüyordu. Mutfağa bile çıkmak güç ve müthişti. Annem de çok korkmuştu. 3 Mart’tan itibaren sığınakta kalmaya başladık. Daha evvel biz üst katta yatıyorduk ve kalmak bile mümkün değildi zira uçaklar uçuyordu ve güya uçaklar çatının üzerinde uçuyor üzere bir his vardı. Bu çok müthişti, patlamalar vardı.” dedi.
Rudamiotova, hücumların artmasıyla 7 Mart’ta kaldıkları apartmanın altındaki sığınaktan ayrılarak Harkiv’in daha inançlı bölgesinde yer alan bir kreşe sığındıklarını, burada da yaklaşık 1,5 ay yaşadıklarını, kızı ile 5 yaşındaki torununun ise Polonya’ya gittiklerini kaydetti.
Nisan ortasında da Harkiv’in batısında kalan Poltova kentine gittiklerini lisana getiren Rudamiotova, “Yaklaşık üç ay evvel beni işe çağırdılar ve buraya geldik. 3 aydır bu yurtta kalıyoruz. Tekrar bombardımanlar başladı. Daima atışlar var. Annemi inançlı bir yere getirdiğimi düşünüyordum ancak bir yandan annem ilaçlara bağlı, tedavi olması gerekiyor. Ayrıyeten gelecek olan kış bizi korkutuyor.” diye konuştu.
“Keşke meskene dönmemiz mümkün olsa”
Saldırılarda meskenlerinin ağır hasar aldığını ve bu haliyle orada ikamet etmenin mümkün olmadığını söyleyen Rudamiotova, şöyle devam etti:
“Oraya (eve) geçip yaşamak ne kadar mümkün olur aklım bile almıyor. Konutumuza dönebileceğimize o kadar inanmak istiyorum ki, o kadar farklı bir his ki bunu anlatmak bile mümkün değil. Tahminen gelecekte mümkün olur. Bu vahim bir durum. İnsanın kendi meskeninin olması çok farklı bir his, ben kendi hissimi anlatamıyorum bile. Biz ailece birbirimizi görmeyince çok daha güç oldu. Kızımı, torunumu 7 aydır göremiyorum. Torunum 5 yaşına girdi, çok değişti, keşke onu görebilsem. Meskene dönme konusuna gelince keşke bu mümkün olsa. Mesken hasar görmüş olsa da dönmek istiyorum ancak bizde kış o kadar sert geçiyor ki annem onu kaldıramaz. Ne olacak, nasıl olacak bilemiyorum. Hatta bunları düşünmemeye çalışıyorum. Yalnızca düşünmemek için gayret sarf ediyorum.”
Yurtta kalan 72 yaşındaki Aleksandra Golovanova, Harkiv’in Saltivka Mahallesi yakınlarındaki meskeninin savaşta bombalanmasının akabinde daha inançlı bir yere geçtiklerini söyledi.
Emekli maaşı yetmediği için çalışmak zorunda kalan Golovanova, tekrar işe çağrıldıktan sonra konutunun kullanılamaz halde olması nedeniyle 1 Haziran’dan beri bu yurtta kaldığını belirtti.
Saldırıdan sonra konutlarındaki birçok eşyayı geride bırakarak çıkmak zorunda kaldıklarını lisana getiren Golovanova, “Eve dönmek mümkün değil zira orada yaşanmaz, müsaade verilmiyor. Hasar aldığı için meskenin üzerine de ikaz levhaları asıldı. Duvarlar da çatladı ve çatlaklar ilerliyor. Su da kesildi. O mesken artık kullanılamaz halde.” sözlerini kullandı.
“Ev diye bir şey kalmadı”
Yurtta kalan 77 yaşındaki Natalya Petrovna da 24 Şubat’ta yaşadıkları 9 katlı apartmana 3 füze düştüğünü, meskeninin yıkılarak kullanılmaz hale geldiğini lisana getirdi.
Dönmek istese bile yuvasına dönemeyeceğini aktaran Petrovna, “Evimiz tamir edilemez, yandı. Mesken diye bir şey kalmadı, ikiye ayrıldı.” diye konuştu.