Kudüs‘teki Kilise Başkanları ve Patrikler Kurulu, İngiltere Başbakanı Liz Truss’un ülkesinin Tel Aviv’deki Büyükelçiliğini Kudüs’e taşıma niyetini “derin kaygıyla” izlediklerini belirterek, bunun “can çekişen barış sürecine daha da ziyan vereceği” uyarısında bulundu.
Kudüs’teki Kilise Başkanları ve Patrikler Kurulundan yapılan yazılı açıklamada, Truss’un ülkesinin İsrail Büyükelçiliğini Kudüs’e taşıması tarafındaki bildirisinin İngiltere’deki İsrail yanlısı sivil toplum kuruluşu “İsrail’in Muhafazakar Dostları” derneğinin isteği üzerine verildiği belirtildi.
Açıklamada, kelam konusu iletinin “derin korkuyla izlendiği” tabir edildi.
Dünyanın yarıdan fazlasının mensubu bulunduğu tüm semavi dinler için kutsal sayılan Kudüs’ün, ortalarında İngiltere’nin de olduğu memleketler arası toplum tarafından tüm dinlerin ibadet özgürlüğü göz önüne alınarak “ayrı bir yapı” halinde kabul edildiğine dikkati çekildi.
Kudüs’teki statükonun korunmasının dinler ortasındaki ahenk için değerli olduğuna işaret edilen açıklamada, bu nedenle dünyadaki birçok hükümetin “Kutsal Şehrin” statüsü belirlenene kadar büyükelçiliklerini buraya taşımaktan kaçındığı vurgulandı.
“Siyasi müzakerelerin altını oyacak”
Kilise Başkanları ve Patrikler Kurulu, İngiltere Büyükelçiliğinin Tel Aviv’den Kudüs’e taşınmasının “Kudüs’ün başka bir yapı” niteliğindeki statüsüne ziyan vereceği ve ilerletilmesi istenen siyasi müzakerelerin altını oyacağı ihtarında bulundu.
Açıklamada, İngiltere’nin Tel Aviv Büyükelçiliğini taşımayı tasarlamasının, taraflar ortasında Kudüs ve Batı Şeria’ya ait mutabakatların mevcut tartışmaları çözmediği halde çözdüğü manasına geleceği ve müzakerelere gereksinim olmadığı imasını vereceği belirtildi.
Açıklamada ayrıyeten İngiltere’nin bu adımının İsrail’in “Batı Şeria’da devam eden işgali ve Doğu Kudüs’ü ilhakı” için “kabul edilebilir bir durum olduğu” iletisi vereceği söz edildi.
İngiltere’nin büyükelçiliğini taşıma kararının “can çekişen barış sürecine daha da ziyan vereceğini” vurgulayan Kurul, İngiltere Başbakanı Truss ve hükümetine “İsrail ile Filistin ortasında milletlerarası hukuka ve Birleşmiş Milletler kararlarına uygun biçimde barış görüşmelerinin yapılması için diplomatik uğraşlarını iki katına çıkarması” daveti yaptı.
İsrail Başbakanı Yair Lapid, geçen ay Birleşmiş Milletler (BM) 77. Genel Heyeti’nde Truss ile gerçekleştirdiği görüşmesinin akabinde Twitter hesabından yaptığı açıklamada, “İngiltere Büyükelçiliğini İsrail’in başşehri Kudüs’e taşımaya olumlu baktığını açıklayan pahalı arkadaşım İngiltere Başbakanı Liz Truss’a teşekkür ediyorum. İki ülke ortasındaki iştiraki güçlendirmeye devam edeceğiz.” tabirlerini kullanmıştı.
İngiltere Başbakanı Truss da misyona geldikten sonra parti konferansı kapsamında katıldığı İsrail’in Muhafazakar Dostları (CFI) isimli kümenin etkinliğinde “Büyük bir siyonistim, İsrail’in büyük bir destekçisiyim ve İngiltere ile İsrail ortasındaki ilgiyi güçlendirebileceğimizi biliyorum.” demişti.
İsrail, 1967 yılındaki Altı Gün Savaşı’nın akabinde Kudüs’ün doğusunu işgal etti. Milletlerarası hukuka nazaran, Doğu Kudüs işgal altında kabul ediliyor.
Ancak İsrail, 1980 yılında tek taraflı formda Kudüs’ü “bütün ve birleşik başkenti” olarak ilan etti. İsrail’in bu kararı milletlerarası toplum tarafından kabul görmedi. ABD, eski Lider Donald Trump devrinde Mayıs 2018’de büyükelçiliğini Kudüs’e taşıdı. Bu kararın akabinde Kosova, Honduras ve Guatemala da büyükelçiliklerini Kudüs’e nakletti.
