Geride bıraktığımız eylül ayında Türkiye, 22,6 milyar dolar ihracat yaparken, tüm vakitlerin en yüksek eylül ayı performansına imza attı. Geçtiğimiz yılın tıpkı ayına nazaran ihracatta yüzde 9,2 artış sağlandı. Yılın birinci 9 ayında 188 milyar dolarlık ihracat yapılırken, son 12 ayda ise 252 milyar dolar aşıldı. Eylül ayında dış ticaret hacmi yüzde 26,3 artışla 55 milyar 616 milyon dolara ulaştı. Dış ticaret açığı yüzde 298,3 artışla 10 milyar 384 milyon dolar olarak hesaplandı. Birebir devirde ihracatın ithalatı karşılama oranı yüzde 68,5 oldu. Güç dataları hariç tutulduğunda ihracatın ithalatı karşılama oranı ise 16,5 puan azalarak yüzde 89,2’ye geriledi.
KİMYEVİ UNSURLAR 2,9 MİLYAR $ İLE ZİRVEDE
Ocak-eylül devrinde ise dış ticaret açığı yüzde 158,5 artışla 83 milyar 819 milyon doları buldu. İhracatın ithalatı karşılama oranı yüzde 69,2 olarak hesaplandı.Geçen ay 15 kesimde ihracat artışı gerçekleşirken, kimyevi hususlar global piyasalardaki gelişmelerin de tesiriyle birinci sıradaki yerini korudu. 2,9 milyar dolarlık ihracat yapan kimyevi hususları, 2,7 milyar dolarla otomotiv ve 1,9 milyar dolarla hazır giysi takip etti. Ayrıyeten, ünite ihracat bedeli de geçtiğimiz ay geçen yılın tıpkı devrine nazaran yüzde 22 artışla 1,62 dolara yükseldi.
İHRACATIN ÜÇTE BİRİ AVRUPA PAZARINA
Eylül ayında en fazla ihracat yapılan ülkeler; 2 milyar 2 milyon dolarla Almanya, 1 milyar 378 milyon dolarla ABD ve 1 milyar 277 milyon dolarla Irak oldu. İhracatta en çok hisseye sahip birinci 10 ülkenin toplam ihracat içindeki hissesi yüzde 47,6 olarak gerçekleşti. Bu periyotta en fazla ihracat yapılan ülke kümeleri; 8 milyar 901 milyon dolarla Avrupa Birliği, 4 milyar 144 milyon dolarla Yakın ve Orta Doğu ülkeleri ile 3 milyar 832 milyon dolarla öbür Avrupa ülkeleri oldu.
İTHALAT 33 MİLYAR DOLARI AŞTI
Türkiye’nin ithalatı ise eylül ayında güç maliyetleri ve altının tesiriyle 33 milyar dolara yükseldi. Kesimlere nazaran değerlendirildiğinde, eylül ayı ithalatında imalat endüstrisinin hissesi yüzde 72, madencilik ve taş ocakçılığının hissesi yüzde 22,2, tarım, ormancılık ve balıkçılık dalının hissesi ise yüzde 3,4 olarak hesaplandı. Eylülde BEC sınıflamasına nazaran en çok ithalat “ham husus (ara malları)” kümesinde yapıldı. Bu kümedeki ithalat yüzde 46,4 artışla 26 milyar 647 milyon doları buldu. Kelam konusu kümesi 3 milyar 580 milyon dolarla “yatırım (sermaye) malları” ve 2 milyar 751 milyon dolarla “tüketim malları” kümesi takip etti.
ALTIN İSVİÇRE’Yİ BİRİNCİ ÜÇE TAŞIDI
Eylül ayı dış ticaret istatistiklerine nazaran, Türkiye’nin ithalatında birinci üç sırayı Rusya, Çin ve İsviçre aldı. İsviçre’den ithalat yüzde 764 artışla 2,2 milyar dolar oldu. Kelam konusu yükselişte İsviçre’den yapılan altın ithalatı değerli rol oynadı. İsviçre’den altın ithalatı son aylarda yükseliş gösterirken, geride kalan ağustos ayında 23,7 tonla 2013 yılından bu yana en yüksek seviyeyi görmüştü. Doruktaki Rusya’dan ithalat ise eylül ayında yüzde 187 artış göstererek 6,9 milyar dolara çıktı. Rusya’dan ithalatta yaşanan yükselişte süratle artan güç maliyetleri başrolü oynadı.
131 ÜLKEDE ARTIŞ
Eylül ayının dış ticaret istatistikleri, Ticaret Bakanı Mehmet Muş ve Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Lideri Mustafa Gültepe’nin de iştirakiyle Trabzon’da açıklandı. Düzenlenen aktiflikte konuşan Ticaret Bakanı Mehmet Muş, “2022 yılının birinci 9 ayının tamamında aylık olarak en yüksek ihracat sayılarına ulaşmış bulunuyoruz” dedi. Güç ve emtia fiyatlarında yaşanan sert artışın tesiriyle ithalatın 33 milyar dolara yükseldiğini vurgulayan Muş, birinci 9 ayda ithalatın üçte birinin güç ithalatından kaynaklandığını ve son devirde altın ithalatında yaşanan yükselişin de ithalat kaleminde tesirli olduğunu belirtti. Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Lideri Mustafa Gültepe ise, eylülde 131 ülkeye ihracatın arttığını ve en çok ihracat yapan birinci 5 ilin İstanbul, Kocaeli, Bursa, İzmir ve Ankara halinde sıralandığını bildirdi.
