Bir atom bombasının neye benzediğini bilemeyebiliriz yahut birinci anda bombanın kendisini düşünmeyiz. Aklımıza gelen evvel bombanın tesirleri olur. Etrafımızı saran turuncu bir sıcaklık gözümüzün önünde belirir. Küçük küçük lakin her tarafa tesir eden bir durumdur. Lakin bu bomba değil, onun yarattığı sonuçtur. Birtakım müelliflerin kısa metinleri tıpkı bu örnekte olduğu üzere bizi direkt sonuca iletir. Sert ve net biçimde yapar bunu. Etrafımızı kaplar, bizi keskin sonuçlara yönlendirir. Ketebe Yayınları’nın “Minyatür” isimli yeni serisinden çıkan kitaplarını işte bu bağlamda kıymetlendirmek mümkün. Muharririn şahsî tarihi ve edebiyat için küçük fakat tesir alanı geniş kitaplardan bahsedeceğiz. Kitaplarla alakalı ayrıntıya girmeden evvel bu yapıtları ve kapladıkları yeri Deleuze’ün “minör edebiyat” kavramı çerçevesinde de düşünmek gerektiğini not edelim.
İKİ MAKALE, BEŞ FARKLI YAZI
Bahsettiğimiz serinin birinci iki kitabı Simone Weil’in İlah Sevgisi ve Bahtsızlık. İki kapak ortasında evvel bizi Weil’in iki makalesi karşılıyor. Biri kitapla birebir ismi taşıyan “Tanrı Sevgisi ve Bahtsızlık” başkası de “Dostluk” başlığını taşıyor. Kitabın sonunda Emil Cioran, Emmanuel Levinas, Paul Ricœur, Gabriel Marcel ve Witold Gombrowicz’in muharririn kendisi hakkındaki beş başka yazısı bulunuyor. 20. yüzyılın kıymetli düşünürlerinden, alışılmamış kararlarıyla dikkatleri üzerine toplayan Weil, birinci metinde İlah sevgisi ve bahtsızlığın ilintisi üzerinde duruyor. Ona nazaran bahtsızlık, ömrün kökünden kopuştur, fizikî acının direkt idrakinin ya da saldırısının ruhta karşı konulmaz biçimde mevcut kıldığı, mevtin az çok yatışmış bir eşdeğerlisidir. Hatta “fiziksel acı tümden yoksa ruh için bahtsızlık diye bir şey de yoktur” diye ekler. Dostluk ise doğaüstü bir ahenk, zıtların birliğidir: “Dostluk, bir insanın onun için bir besin kadar zarurî olan varlığının kendisine yaklaşmadan, uzaktan bakmayı kabul etmesini sağlayan mucizedir.”
HEM BÜTÜN HEM PARÇA
Serinin ikinci kitabı ise Bellek ve El. Edmond Jabes’in “şiir parçacıkları”ndan oluşan kitap, Merve Demirtaş’ın çizimleri eşliğinde ilerliyor. Kısımlara ayrılmış dizelerin her biri kendi içinde bağımsız. Bütün olarak güçlü fakat modüller halinde de manalı bir metin sunuyor. Bu okur için de farklı bir okuma denemesi oluşturuyor. Yani modüller ortasındaki geçirgenliğin kitabı inceleyen kişi için daha özgür bir okuma alanı oluşturduğunu söyleyebiliriz. Sonuç olarak iki kitap da, tek lokmalık olmanın yanı sıra doyurucu bir niteliğe sahip olmalarıyla öne çıkıyorlar.