B
iyolog Mert Gökalp in kaleme aldığı ve 20 yıllık fotoğraf arşivinden derlenen Deniz Canlıları Escort Fatih kitabı geçtiğimiz günlerde İstanbul Akvaryum sponsorluğunda meraklılarıyla buluştu Toplamda 3 kitaptan oluşacak ve serinin birinci kitabı olan Deniz Canlılar ı kıkırdaklılar balıklar deniz kaplumbağaları ve memeliler olmak üzere 232 tıp Fındıkzade escort ve 700 e yakın fotoğraf ile su altının harika dünyasına dikkat çekiyor Çocukluk yıllarında başlayan deniz tutkusunu evvel mesleğine akabinde tüm yaşantısına ve hayat anlayışına taşıyan deniz biyoloğu Dr Mert Gaziosmanpaşa escort Gökalp ile Türkiye nin deniz canlılarına yönelik en kapsamlı kaynak olarak kaleme aldığı Deniz Canlıları kitabını konuştuk
Geçtiğimiz günlerde hazırlamış olduğunuz Türkiye nin en kapsamlı Deniz Canlıları kaynağının birinci kitabı okuyucuyla buluştu Bu kitabın öncesinde de deniz ve deniz canlıları ile geçen uzun bir mesainiz var Bu ilgi tutku nasıl başladı
Deniz Canlıları kitabının geçmişi aslına bakarsanız çok eski Bu kitabın geçmişi benim çocukluğumda yaklaşık 4 5 yaşlarındaki kabuk topladığım denizin tabanındaki canlıları izlediğim ve derinlerdeki nesnelere ulaşmaya çalıştığım günlere kadar gidiyor Akabinde 6 7 yaşlarında ailemin elime zıpkını vermesi Hadi avla oğlum demesiyle devam etti Daha sonra denize olan merakım babamın Bodrum da bir yazlık edinmesi ve bizim için bir deniz botu alışıyla daha da tırmandı Artık her yıl en az üç dört ayımı denizde geçiriyordum Daima deniz canlılarını görme bahtı yakalıyordum Üniversiteye başladığımda ODTÜ ye sadece sualtı topluluğuna katılmak maksadıyla girdim Yapmam gereken mesleğin denizle ilgili olduğunu daima biliyordum O yüzden benim denize olan ilgim ve deniz canlıları üzerinde çalışmaya başlamam neredeyse 80 li yılların ortalarına kadar gidiyor Lakin amatör yarı profesyonel ve profesyonel olarak dalışla tanışmam 1996 yılında eğitim alıp ODTÜ Sualtı Topluluğu na katılma ile başladı diyebiliriz
İKLİM KRİZİNİN BİR MODÜLÜ OLMAK İSTEMEDİM
ODTÜ Petrol Mühendisliği mezunusunuz Kısmınız ile ilgili Petrol mühendisliği mesleğinin benimle ve dünyayla dost bir ömür formuyla bağdaşmadığını fark ettim diyerek master eğitiminizle birlikte farklı bir tarafa ilerliyorsunuz Bu farkındalık nasıl oluştu ve gelecek için sizi nasıl yönlendirdi bizimle paylaşır mısınız
Artık tabi petrol mühendisliği kısmını de kötülemek yahut mühendislik fakültelerini kötülemek istemem fakat bu sözlerle benim hayat anlayışım hayat anlayışımla yapmak istediğim meslek ile bağdaşmadığını anlatmak istedim Petrol mühendisliği de çok bedelli bir meslek ancak gezegenin içerisindeki kaynaklar madenler olsun güç gayeli kömür tüketimi olsun petrol yahut akaryakıt tüketimi ya da petrol türevleri ile yapılan çeşitli yan eserler olsun tüm bunların gezegene ne kadar ziyan verdiğini iklim değişikliğinde küresel sıcaklık artışlarında ne kadar tesirli olduğunu görüyoruz O periyotlarda ben bu kısmı seçerken açıkçası pek bunların farkında değildim Zira iklim krizi iklim değişikliğiyle alakalı bilimsel makaleler olsa da bunlar toplumsal ortamlarda yahut mecralarda halkın anlayacağı lisanda gündemde değildi Kısımda devam ettikçe petrol mühendisliğiyle alakalı bir şeylerin yanlış olduğunu dünya tertibi içerisinde kaynakların ekosistemin habitatların petrol ve türevleri üzere kömür ve türevleri üzere güç yahut çeşitli gayelerle çıkartılmasının gezegene çok büyük tesiri olduğunu daha âlâ anladım Ben de bunun bir kesimi olmak istemedim Zati tutkun olduğum diğer bir alana yönelmek istedim Ve yavaş yavaş denize deniz bilimlerine yük verdim
Nihayetinde bu deniz tutkusu sizi bir deniz biyoloğuna dönüştürdü
Bilimsel olarak ilgilenmem master yılları sırasında oldu Dr Alp Can ın ve bedelli Murat Bilecenoğlu nun Türkiye Denizlerin Taban Balıkları Atlası kitabı çıktığında içerisindeki fotoğrafları gördüğümde büyülenmiştim Ben de fotoğraf çekmek ve bu bilime katkı sağlamak istiyorum diyerek elime aldığım birinci sualtı fotoğraf makinası ile 2005 yılında fotoğraflar çekmeye başladım Deniz canlıları hakkında makaleler okudukça bilimsel çalışmaları görmeye ve isimlerin latince karşılıklarını öğrenmeye başladım Canlıların nerede bulunabileceğini esasen çok düzgün biliyordum lakin bilmediklerimi de bilimsel makalelerden ve çeşitli rehber kitaplardan öğrendim Akdeniz hakkında yazılmış tüm kitapları toplayıp onları tarayarak mahallî insanlara ve bilimcilere sorarak yavaş yavaş bu bildiklerimi ilerletmeye başladım 2012 yılına geldiğimizde İnkılap Kitabevi nden Türkiye Deniz Canlıları Rehberi isimli birinci kitabım çıktı Fakat bu yayın çeşitli aksiliklerden ötürü eksikti ve içerisinde sadece 420 cinsin sadece 280 tanesi yer aldı O periyot için en büyük kaynaktı lakin bugün yeni çıkardığımız kaynak Deniz Canlıları kitabı o kitaptan 10 sene sonra daha fazla derlenerek daha fazla dalış yaparak daha fazla araştırma yapılarak 700 e yakın tipi içeren bir seriye dönüştü Elbette bu tipleri bilimsel olarak tanımlamak farklı oluyor Genetik olarak incelemeyi ve birtakım örnek tahlilleri ile karşılaştırmalar yapmayı gerektiriyor O yüzden bu noktada kitabın bir tanınan bilim kitabı olduğunu da söylemek gerek
EKOSİSTEMİ MUHAFAZAMIZ GEREKİYOR
Toplamda 3 kitaptan oluşacak ve serinin birinci kitabı kıkırdaklılar balıklar deniz kaplumbağaları ve memeliler olmak üzere pek çok deniz canlısını içeriyor Kitapta yer alan 232 tıp ve 700 e yaklaşan fotoğraf büsbütün sizin çekimleriniz Tüm bu fotoğraflar ne kadar müddetlik bir çalışmanın eseri
2005 2006 yıllarında elime amatör su altı kamerası geçişiyle birlikte bu fotoğraf arşivi oluşmaya başladı diyebiliriz Bir evvelki kitap Türkiye Deniz Canlıları Rehberi on sene evvel yayınlandığında da aslında elimizde 420 tıp vardı 10 sene sonra bu sayıya 280 cins daha ekleyerek 700 e yükselttik Ortadan geçen vakit içerisinde Türkiye nin çok farklı coğrafyalarında Şile kıyılarından Karadeniz açıklarına İstanbul Boğazı ndan Darıca ya İzmit teki deniz canlısı çeşitliliği çalışmalarından Karabiga daki ve Çanakkale deki belgesel çekimlerine Karadeniz in Kilyos kıyısındaki özgür dalışlardan tutun da Ege de Ayvalık taki mercan dalışlarına İzmir deki Karaburun dan Kuş Adasına Bodrum dan Fethiye ve Muğla ya aslında birçok bilimsel çalışma içerisinde yer aldım Farklı bilimsel çalışmalar bünyesinde gerçekleştirmiş olduğum dalışlar da yeni çeşitlerin bu kitabın içerisinde yer almasını sağladı Geniş bir coğrafya var bizim denizlerimizin bizim kıyılarımızın etrafında Ve hepsinde farklı farklı endemik balıklar yaşıyor Bunların hepsini ya da bir kısmını çekebilmek için az evvel saydığım bölgelerde bulunmak gerekiyor Fotoğraflarını kendi çekmiş bir insan olarak rahatlıkla bu manada en geniş fotoğraf ve görüntü arşivine sahip olduğumu söyleyebilirim
Yıllardır Türkiye deki deniz canlılarını yakından gözlemleyen biri olarak Şu anki durumu ve denizlerimizin geleceğini nasıl görüyorsunuz Deniz canlılarına komşu olarak yaşayan bizlerin üzerine düşen vazifeler neler
Açıkçası ben bu kitaplara belgesellere ve sualtı görüntülemeye çok memnun bir insan olarak başladım Ne yazık ki insanlara sualtı zenginliği anlatmak isteyen kıyılarda nelerin olduğunu tanıtmak isteyen deniz canlılarının inanılmaz hikayelerini sizinle paylaşmak için yanıp tutuşan ben tam zıddı bir durum içerisinde buldum kendimi Yavaş yavaş iklim krizi müsilaj deniz kirliliği plastik atık kirliliği endüstriyel balıkçılık ile bizim kıyılara verdiğimiz ziyanları ırmakların denizlerin ve kıyıların yok olması ile alakalı şeyleri anlatmak durumunda kaldım Bir noktada güya felaket tellalı üzere oldum Bu durum benim de hiç hoşuma gitmiyor lakin birilerinin bilim insanı yahut tanınan bilim kitabı muharriri yahut da bir belgeselci olarak insanları uyarması gerekiyor Ben de uyarlamakla misyonlu bir rehberim Gidişat yeterli değil Aslında müsilaj sürecinde de Lüfer belgeselinin çekim sürecinde de bunları gördük ve anlatmaya çalıştık Bu bahiste herkesin ilgi göstermesi gerekiyor Ekosistemleri ve habitatları muhafazamız gerekiyor
İSTİLACILAR MEMLEKETLER ARASI ŞENLİKLERDE İLGİ GÖRÜYOR
Denizel cinslerin tanınmasına ve onlara karşı farkındalık oluşmasına katkı sağlayacak bir çok projenin başındaki isimlerden birisiniz Bilimsel çalışmaların kitapların yanında bir de belgesel çalışmalarınız var Yakın vakitte planladığınız belgesel projeleri var mı
Öncelikle bu sene başında çıkan lakin şimdi izleyici ile buluşmayan İstilacılar belgeseli var 2022 çıkışlı bir belgesel Lüfer ve Orfoz dan sonra Akdeniz serisinin üçüncü belgeseli 60 dakikalık belgesel Aslan balığı Balon balığı Uzun dikenli deniz kestanesi üzere Akdeniz deki istilacı canlıları bu canlıları inceleyen dört bilim beşerinin lisanından aktarıyor Belgesel şu an şenlik sürecinde Ayrıyeten geçtiğimiz hafta içerisinde belgeselimizle ilgili çok hoş haberler aldık Brezilya dan ve Finlandiya dan iki farklı şenlikte Yabanî Hayat ve Tabiat Seçkisi nden kabul aldı
Belgesel yıl içerisinde Türkiye de ve dünyanın farklı yerlerindeki şenliklerde de yer almaya devam edecektir Bu size aktarabileceğim son projem İnşallah İstilacılar da Orfoz ve Lüfer üzere seyirci ile buluşacak Bunun dışında mercan beyazlaması ve iklim krizi ile ilgili bitirmeye çalıştığımız bir belgesel var Üç dört sene öncesinde çektiğim bir belgesel artık de onu tamamlamaya çalışıyoruz Şimdilik çalışmalarımız bunlar fakat ben yerinde duramayan bir beşerim illaki önümüzdeki devirlerde yeni bir grup projelerle geleceğiz Öncelikle Deniz Canlıları nı anlatan bu kitabın ikinci ve üçüncü kitabını başka canlı kümelerini tamamlayarak nihayetlendirmek istiyoruz
