Cumhurbaşkanlığı Bağlantı Lideri Fahrettin Altun, 5 Temmuz’da yapılacak Türkiye-İtalya 3. Hükümetlerarası Tepesi öncesi, İtalyan gazetesi Vilayet Messaggero’nun sorularını yanıtladı.
Türkiye’nin, Ukrayna’da barışı sağlamak için gayret gösterdiği hatırlatılarak, savaşın bitmesi ve barış muahedesi yapılmasının mümkün görülüp görülmediğinin sorulması üzerine Altun, Türkiye’nin özel bir pozisyonu bulunduğunu ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın güçlü liderliğinde, Ukrayna krizinin başından itibaren bu gücü barış için kullanmaya çaba ettiklerini söyledi.
Türkiye’nin 70 yıllık NATO müttefiki olduğunu ve Türk askerlerinin Kosova’dan Afganistan’a kadar birçok bölgede NATO ismine misyon yaptığını anımsatan Altun, Avrupa Birliği üyeliğine aday Türkiye’nin, AB üyeliğini stratejik bir gaye olarak gördüğünü lisana getirdi.
Fahrettin Altun, Türkiye’nin çok geniş bir coğrafyada, önemli bir özgül yükü bulunduğuna, Orta Doğu’da, Kafkasya’da, Orta Asya’da, Karadeniz’de ve Doğu Akdeniz’de yüzlerce yıllık bir aktör olduğuna işaret ederek, son yıllarda Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın liderliğinde, savunma alanında çok önemli ilerleme kaydedildiğini aktardı.
Ukrayna’da savaşın başlamasıyla Montrö Mukavelesi’ni uygulamaya koyarak, savaş gemilerinin Karadeniz’e geçişini durdurduklarını söyleyen Altun, tıpkı vakitte Ukrayna halkına önemli ölçüde insani yardım ulaştırdıklarını kaydetti.
Fahrettin Altun, şöyle devam etti:
“Bugün Türkiye’yi eleştirerek kendi durumunu legalleştirmek isteyen aktörler, Ukrayna için hiçbir şey yapmıyorken biz vardık. Esasen binlerce Ukraynalının savaştan kaçarak ailelerini ve şirketlerini Türkiye’ye getirmesi, Türkiye’ye duyulan itimadın en somut göstergesi olmuştur. Tüm bu faktörler, hem Ukrayna hem de Rusya’yla konuşabilmemizi sağlıyor. İstikrarlaştırıcı bir aktör olarak Türkiye’nin bu süreçte üzerine düşen sorumluluk, taraflar ortasında diyalog kanallarını açık tutmak olmuştur.
Bildiğiniz üzere, Antalya Diplomasi Forumu marjında iki ülkenin dışişleri bakanlarını birinci defa bir ortaya getirdik. Sonrasında müzakerelere İstanbul’da devam edildi. Burada Sayın Cumhurbaşkanımız da heyetlere hitaben bir konuşma gerçekleştirdi ve ‘Adil bir barışın kaybedeni olmayacağına inanıyoruz’ dedi. Bu cümle çok değerlidir. Türkiye’nin her şartta gayesi adil barışa katkı sunmaktır. Öte yandan bu savaşın mümkün olduğunca uzamasından yarar sağlayacağına inanan aktörler var. ‘Savaş uzarsa Rusya zayıflar’ diye düşünüyor ve Ukraynalılara lakin savaşı uzatacak kadar takviye veriyorlar. Türkiye hiçbir vakit bunlardan olmadı, bundan sonra da olmayacak. Barışa inanmak, barış için çaba göstermek durumundayız.”
‘Adil bir barış için çalışmayı sürdürüyoruz’
İletişim Lideri Altun, “Sizce Avrupa Birliği ve ABD, Ukrayna’ya silah vermeyi durdurmalı mı?” sorusuna, “Bu soruyu, Avrupa Birliği temsilcilerine ve ABD’li yetkililere sormalısınız. Burada değerli olan önemli, samimi ve gerçekçi gayretlerin, sloganların ve manşetlerin önüne geçmesidir. Devletler siyasetlerini toplumsal medyada ne yazıldığına nazaran belirleyemez.” karşılığını verdi.
Türkiye’nin her fırsatta, Ukrayna’nın toprak bütünlüğü ve siyasi birliğinin koruma edilmesi gerektiğini açıkça vurguladığını aktaran Altun, “Sınırların tartışmaya açılmasının lakin kan, gözyaşı ve yıkım getireceğini söyledik. Tıpkı vakitte adil bir barış için çalışmayı sürdürüyoruz.” formunda konuştu.
“Yaptırımların Rusya Devlet Lideri Putin’i durdurmak için güzel bir usul olup olmadığının” sorulması üzerine Altun, yaptırımlar konusunun son yıllarda önemli formda siyasallaştırıldığını belirterek, “Türkiye’nin de sudan mazeretler ve siyasi saiklerle birtakım yaptırımlara maruz bırakıldığını biliyorsunuz. Hatta bugün Batı’nın övgüler yağdırdığı savunma endüstrimize yönelik birtakım siyasi motivasyonlu yaptırımlar uygulanmıştır. Bu nedenle biz yaptırımların lakin Birleşmiş Milletler çatısı altında kararlaştırıldığı takdirde manalı ve legal olacağına inanıyoruz.” dedi.
Yaptırımlar konusunda en çok konuşan ülkelerin, bu kelamları icraata dökmede isteksiz kaldığına şahit olduklarını lisana getiren Altun, “Bugün Avrupa Birliği, Rusya’ya yaptırımlar konusunda en büyük lafları ediyor. Lakin savaşın başladığı günden bu yana yüzlerce milyar avroluk güç faturası ödediler. Hatta Rus petrolünün çoğunluğunu dünyaya taşıyan Yunanistan’a tek söz edemiyorlar. Üstelik Yunanistan bu kritik periyotta memleketler arası hukuka muhalif bir biçimde Ege adalarını silahlandırarak NATO’nun güney kanadını zafiyete uğratıyor. Batı’nın kimi atılımlardan sonuç beklemeden evvel bu ikircikli haline son vermesi gerekir.” değerlendirmesini yaptı.
‘Tahıl problemini aşmak için üzerimize düşeni ziyadesiyle yapıyoruz’
Fahrettin Altun, bir öteki soru üzerine de Türkiye’nin tahıl meselesini aşmak için üzerine düşeni ziyadesiyle yaptığını aktardı. Altun, “Kolaylaştırıcı bir rol üstlendik ve temaslar sonucunda İstanbul’da bir harekat merkezi kurulması konusunda da bir anlayış birliği oluştu. Bir an evvel tahıl yüklü gemilerin buradan ayrılmasını temenni ediyoruz. Bu sürecin inançlı biçimde yürütülmesi ve rastgele bir kazanın engellenmesini çok önemsiyoruz. Yakında bu mevzuda somut ilerleme kaydedilebileceğine dair ihtiyatlı bir optimistlik taşıyoruz.” biçiminde konuştu.
İsveç ve Finlandiya’nın NATO üyeliği
İletişim Lideri Altun, Türkiye’nin İsveç ve Finlandiya’nın NATO üyeliğine karşı çıktığının hatırlatılması üzerine de şu görüşleri paylaştı:
“Bizim için İsveç ve Finlandiya’nın NATO üyeliği, sadece İsveç ve Finlandiya ile ilgili bir mevzudur. Uzun yıllar boyunca tarafsız kalan bu devletler NATO’ya alınırsa 5. husus kapsamında bunları savunmayı taahhüt edeceğiz. Hasebiyle bu ülkelerin NATO’nun bedel ve amaçlarını içselleştirdiğini, birebir vakitte Türk halkının güvenliğine sıkı sıkıya bağlı olduklarını görmemiz gerekiyor. İttifakımızın önceliklerinden biri de terörle gayrettir. Avrupa Birliği’nin terör örgütleri listesinde olmasına karşın PKK’nın ilgili ülkelerde para toplaması, militan devşirmesi ve propaganda yapmasına mahzur olunmuyor. Birebir biçimde PKK’nın Suriye kolu olan YPG’ye ve Türkiye’de darbe teşebbüsünde bulunan FETÖ’ye inançlı liman sağlıyorlar. Bu mevzularda kalıcı ve somut adımlar atıldığına ikna olmadan İsveç ve Finlandiya’nın NATO üyeliğine razı gelemeyiz.”
‘Güney Avrupa ülkeleri olarak çok daha yakın iş birliği içinde olmalıyız’
İtalya ve Türkiye’nin, iktisat, savaş, mülteciler hususlarında birlikte ne yapabileceğine yönelik soru üzerine de Altun, NATO üyesi iki Akdeniz ülkesi olarak benzeri meselelerle karşı karşıya kalındığını, iki ülke ortasında birçok iş birliği alanı bulunduğunu söyledi. Altun, “Özellikle sistemsiz göçle gayret ve Doğu Akdeniz’de barış ve istikrarın koruma edilmesi, Türkiye ve İtalya’nın ortak çıkarınadır.” vurgusunu yaptı.
İki ülke ticaret hacminin 23 milyar avroya ulaştığını, bunu daha üst düzeylere taşımanın her iki ülkenin de çıkarına hizmet edeceğini bildiren Altun, bunların yanı sıra bilhassa savunma projelerini de çok önemsediklerini lisana getirdi.
İletişim Lideri Fahrettin Altun, “Ülkelerimizin, Fransa’nın da katkısıyla yürüttüğü SAMP-T füze projesi bunun esas örneğidir. İtalya’nın birinci günden itibaren Türkiye’nin AB üyeliğine verdiği takviyesi pahalı buluyoruz. Güney Avrupa ülkeleri olarak çok daha yakın iş birliği içinde olmalıyız. 5 Temmuz’da yapılacak hükümetler ortası doruğun buna hizmet etmesini diliyorum.” dedi.