Çin’in, ABD Temsilciler Meclisi Lideri Nancy Pelosi’nin ay başında Tayvan’a yaptığı ziyaretin akabinde başta Ada’daki hükümetin yetkililerine olmak üzere bağımsızlık yanlılarına yaptırım uygulayacağı bildirildi.
Global Times’ın haberine nazaran, Komünist Parti Merkez Komitesinin Tayvan Çalışma Ofisinden yapılan açıklamada, Tayvan Başbakanı Su Tseng-chang, Meclis Lideri You Si-kun, Dışişleri Bakanı Joseph Wu, hükümetin ABD’deki temsilcisi Bi-khim Hsiao, Meclisi üyeleri Koo Li-Hsiung, Tsai Chi-chang, Ker Chien-ming, Chen Jiau-hua ve Wang Ting-yu ile aktivist Li Fei-fan’ın yaptırım listesine alındığı belirtildi.
Açıklamada, kelam konusu şahıslar “Tayvan’ın bağımsızlığının azılı savunucusu ayrılıkçılar” olmakla suçlanırken, kendilerinin ve ailelerinin Çin ana karasına ve Hong Kong ile Makao özel idari bölgelerine girişinin yasaklandığı, bağlı bulundukları kurum, kuruluş ve şirketler ile destekçilerinin, Çin’deki şahıs ve kuruluşlarla iş birliği yapmaktan, Çin’de kar emelli faaliyet yürütmekten men edileceği söz edildi.
Ayrıca Meclis Lideri You’nun lideri olduğu Tayvan Demokrasi Vakfı ile Dışişleri Bakanı Wu’nun genel sekreteri olduğu Milletlerarası İş Birliği ve Kalkınma Fonunun da yaptırım kapsamında olduğu belirtilen açıklamada şu tabirlere yer verildi:
“Tayvan’ın bağımsızlığına yönelik arayışlar, Çin’in tekrar birleşmesi önündeki en büyük mani ve ulusun yine canlanmasına karşı en büyük tehlikedir. Tayvan’ın bağımsızlığını savunan az sayıda azılı ayrılıkçı öge, bir müddettir, şahsi çıkarları doğrultusunda, dış güçlerle provokatif aksiyonlardaki hata birliğini artırmış durumda.
Söz konusu ayrılıkçı ögeler Tayvan Boğazı’nın iki yakası ortasında cepheleşmeyi bilerek tahrik ediyor ve bölgenin barış ve istikrarına sorumsuzca ziyan veriyor. ABD Temsilciler Meclisi Lideri Nancy Pelosi’nin Tayvan’ı ziyareti sırasında daha makûs niyetli hale gelen faaliyetleri, Tayvan’ın bağımsızlığına yönelik arayışlarının müzmin halini gözler önüne serdi.”
ÇİN-TAYVAN ANLAŞMAZLIĞI
Çin ana karası ile Tayvan ortasındaki ayrılık, İkinci Dünya Savaşı’nın akabinde Çin’de çıkan iç savaştan bu yana devam ediyor. Çin Halk Cumhuriyeti’nin kendi topraklarının kesimi olduğunu savunduğu Tayvan, 1949’dan bu yana fiili bağımsızlığa sahip.
İç savaşta Mao Zıdong liderliğindeki Çin Komünist Partisinin (ÇKP) 1949’da iktidarı ele geçirmesi ve Çin Halk Cumhuriyeti’nin kuruluşunu ilan etmesi üzerine Çan Kayşek liderliğindeki Çin Milliyetçi Partisi (Kuomintang) üyeleri, Tayvan’a yerleşip 1912’de kurulan “Çin Cumhuriyeti” iktidarının Ada’da devam ettiğini ileri sürerek bağımsızlık ilan etmişti.
Bu teşebbüs, Çin tarafından kabul edilmese de Tayvan temsilcileri, 1971’e kadar Birleşmiş Milletler (BM) Genel Heyetinde Çin’i temsil etmişti. 1950’ler ve 1960’larda çok sayıda ülkenin diplomatik bağlantı tercihini Çin Cumhuriyeti’nden Çin Halk Cumhuriyeti’ne çevirmesinin akabinde 1971’de BM Genel Konseyinde yapılan oylamada, Pekin hükümetinin Çin’in tek yasal temsilcisi kabul edilmesiyle Tayvan’ın milletlerarası örgütlerdeki pozisyonu bilinmeyen hale gelmişti.
Pekin idaresi, “tek Çin” unsurunu benimseyerek Tayvan’ın kendi topraklarının modülü olduğunu savunuyor. Çin, boğaz ve etrafındaki askeri varlığının yanı sıra Tayvan’ın dünya ülkeleriyle müstakil diplomatik münasebetler kurmasına, BM’de ve öteki milletlerarası kuruluşlarda temsil edilmesine karşı çıkıyor, kendisini tanıyan ülkelerin Tayvan ile diplomatik alakalarını kesmesini kural koşuyor.
