Cezayir’in kuzey batısındaki Oran kentinde ortaya çıkan ve tarihi 1930’lara dayanan İspanyol, Fransız, Afrika ve Arapça folk müzik biçimlerinin karışımını içeren Er-Ray (Rai) müziği, sonları aşıyor. Türkiye dahil tüm dünyada dinlenen bir müzik tipinin ismi olarak ünlenen Ray sözü, Cezayir ve öteki Mağrip ülkeleri lehçelerinde “işte bu” manasına geliyor. Türkiye’de de yakın devirde gençliğin lisanına dolanan “Abdulkadir Ya Bualem” müziği bu mahalleden çıkmıştı.
Bazen reaksiyon çekiyor
Cezayir Kültür Bakanlığı tarafından düzenlenen Ray Müzik Festivali’ne katılan Ray müziği yıldızlarından Huvvari Dovan, Ray müziğinin, Cezayir’e özgün bir müzik üslubu olarak UNESCO’nun Somut Olmayan Kültürel Miras Listesi’ne alınmasını temenni ettiğini belirterek, “Genç Ray sanatkarlarını hoş, maksatlı sözcükler seçerek otantik bir sanatsal renk olarak Ray’ı müdafaaya çağırıyorum” sözlerini kullandı. Ray’ın kelamları ekseriyetle günlük hayatın acısını ve zevkini anlatırken, bazen bu yapısıyla Amerikan Blues usulü müziğiyle de ilişkilendirilen çeviri müzikler okunuyor. Bu da muhafazakâr Cezayir toplumunda yansılara neden oluyor.
