Uluslararası Sivil Toplum Kuruluşları Federasyonu tarafından Akgün Otel’de düzenlenen toplantıya Milletlerarası Sivil Toplum Kuruluşları Federasyonu İdare Şurası Lideri Halit İsaoğlu, Bayan Takviye Derneği Lideri Cumana Habra’nın yanı sıra çok sayıda STK temsilcisi katıldı.
Uluslararası Sivil Toplum Kuruluşları Federasyonu üyeleri, Suriyeli Birlikler Ağı üyeleri ile Suriye Türkmen Dernekler Federasyonunun yanı sıra 200’ün üzerinde sivil toplum kuruluşu yetkilisi tarafından imzalanan açıklama, ATAA İnsani Yardımlaşma Derneği Halkla Alakalar Koordinatörü Salih Akide tarafından okundu.
Türkiye’nin 2011 yılından bu yana 3,6 milyonu aşkın Suriyeli sığınmacıyı kabul ettiğini anlatan Akide, Suriyelilerin 2014’ten bu yana yabancılar kanunu ve süreksiz müdafaa yönetmeliğine tabi olduklarını söyledi.
Son vakitlerde birtakım siyasi çevrelerin, Suriyelilerin varlığını seçim propagandası olarak kullanmaya başladığını lisana getiren Akide, “Türkiye’deki Suriyeli sığınmacılar hakkındaki yanlış bilgi ve palavra haberler yayılmaya başlamış ve bu durum, Türkiye’de yaşayan genelde yabancılara özelde ise Suriyelilere yönelik halk içerisinde tansiyonun ve tepkiselliğin artmasına sebebiyet vermiştir.” dedi.
Daha evvel 500 bin Suriyelinin geri dönüşünü sağlayan hükümetin yakın periyotta de 1 milyon Suriyeli sığınmacının istekli geri dönüşünü amaçlayan bir proje başlattığını hatırlatan Akide, Türkiye’nin güvenlik ve refahına karşı hassas olduklarını söz etti.
Akide, Suriye ve Türk halkı ortasındaki ortak tarihe, kültüre, iş birliğine ve komşuluk bedellerine bağlı kalınmasının ehemmiyetine vurgu yaparak, şunları kaydetti:
“Türkiye’nin iç sorunlarına dahil olmamaya ait olarak baştan beri sergilediğimiz tavrımızın altını çizerek, Türkiye’deki Suriyelilerin varlığının siyasallaşma ve tansiyon süreçlerinden uzak tutulması, seçim propagandası olarak kullanılmaması ve mevzunun insan haklarına ve hoşgörülü Türk halkının kültürüne uygun bir biçimde ele alınması davetinde bulunuyoruz. Bizler, milletlerarası toplumun 2254 sayılı BM kararı kapsamındaki vizyonu doğrultusunda Suriyelilerin, gerekli insani, güvenlik ve siyasi şartlar sağlandığında Suriye’ye dönme hakkını kullanmaya bağlı kalacağını vurguluyoruz.”
Uluslararası topluma, sorumluluklarını üstlenme çağrısı
Sivil toplum kuruluşları olarak güvenlik, ekonomik, adalet, ruhsal açılardan Suriye’de sürdürülebilir bir ortamın oluşturulması gerektiğini savunduklarını tabir eden Akide, can ve mal güvenliğini garanti altına alacak siyasi bir tahlile varılması durumunda sığınmacıların Suriye’ye daimi dönüşüne yönelik her türlü çabayı desteklediklerini aktardı.
Akide, konuşmasında şu tabirleri kullandı:
“Suriyeli sivil toplum kuruluşları olarak, onurlu hayat koşulları, inançlı ortam ve siyasi şartlar sağlandıktan sonra, topraklarına olan bağlılıkları nedeni ile Suriyelilerin kendi istekleriyle ülkelerine geri dönmeye başlayacaklarının idrakindeyiz. Gerçekten mülteci krizine neden olan sıkıntıda esaslı bir tahlile ulaşılmadan sığınmacıların Suriye’ye veya kuzey bölgelerine geri gönderilmesi, sorunu çözmeyecek ve tahlili daha sıkıntı ve karmaşık hale getirecektir. Sığınmacıların, yaşadıkları yerleri bırakmalarının bir tercih olmadığını, kullanılması yasak olan her türlü silahın ve varil bombalarının kullanılmasının bu ilticanın gerçek sebebi olduğunu hatırlatıyoruz.”
Akide, memleketler arası topluma sorumluluklarını üstlenme davetinde bulunduklarını söz ederek, onları sığınmacıların birinci kere meskenlerinden çıkmalarına yol açan sorunun tahliline katılmaya davet ettiklerini bildirdi.
“İddiaların birçoklarının palavra ve temelsiz olduğunu görüyoruz”
Toplantı sonrası AA muhabirine açıklamalarda bulunan Memleketler arası Sivil Toplum Kuruluşları Federasyonu Genel Müdürü Muhammed Akta, Suriye’de savaşın bittiği, genel af çıktığı ve ülkenin artık inançlı bir hale geldiği istikametindeki argümanların gerçeği yansıtmadığını belirtti.
Esed rejiminin yaklaşık iki yılda bir af çıkardığını söz eden Akta, “Maalesef bu afların ayrıntılarına baktığımız vakit Türkiye’de bulunan sığınmacıların büyük bir çoğunluğunu olumsuz bir biçimde etkileyecek, hatta af kapsamı dışında kalacak halde bir düzenleme yapılıyor. Medyada daha çok başlık yer alıyor fakat bunların ayrıntılarına bakmak gerekiyor.” dedi.
Suriye ve Türkiye toplumuyla tarihî olarak bağ ve iştiraklerinin bulunduğunu bildiren Akta, bu sebeple Suriyelilerin Türkiye’de rastgele bir ahenk, entegrasyon sorunu yaşayacağını düşünmediklerini söyledi.
Akta, Suriyeli öğrencilerin Türk okullarında eğitim gördüğünü ve kendi lisanlarından daha âlâ Türkçe’ye sahip olduklarını anlatarak, bunun da ahengin işareti olduğunu lisana getirdi.
“Suriyelilerin yüzde 80’i ülkelerine dönmek istiyor”
Suriyelilerin ülkelerindeki yapılarını bozmadan Türkiye’ye geldiğini belirten Akta, şöyle konuştu:
“Elbette ki toplumun değerli bir kısmı emekçidir. Suriye’de patron bir kişi Türkiye’ye geldikten bir müddet sonra kendi işini burada da kurup ve hem Suriyeli hem Türk istihdamı da sağlamıştır. Beşerler Suriye’de ne üretiyorsa burada da üretmeye başlamıştır. Mesela Türkiye’de mermer ihracatında birinci pozisyonda olan şirketin sahipleri Suriyeli. Halep’te bulunan birçok fabrikanın Gaziantep’e taşındığını ve Türkiye ismine üretip ihracat yaptıklarını görebiliriz.”
Muhammed Akta, Suriyelilerin ülkelerinden ve topraklarından vazgeçtikleri, geri dönmek istemediklerinin öne sürüldüğünü tabir ederek, yaptıkları araştırmalarda Suriyelilerin yüzde 80’inin ülkelerine dönmek istedikleri bilgisini paylaştı.
Suriyelilerle ilgili kamuoyuna yansıyan kimi olumsuz haberlerin de her iki toplumun huzurunu bozmayı hedeflediğini anlatan Akta, kelamlarını şöyle tamamladı:
“Suçun kişiselliği kuralı var. Her toplumda düzgün ve makûs beşerler vardır. Suriye toplumu içerisinde de bu türlü beşerler olabilir. Ama haberlere baktığımızda ortaya atılan tezlerin birçoklarının palavra ve temelsiz olduğunu görüyoruz. Bu da hem Türk halkı için hem Suriyelilerin toplumsal huzurunu bozuyor. Bundan ötürü telaşlıyız. Türkiye’de bulunan sığınmacıların siyasi gereç olarak kullanılması mevzunun öznesi olan Suriyelileri olumsuz etkiliyor. Bundan üreten Suriyeli de personel olan Suriyeli de bilim insanı olan da etkileniyor.”