Tarihi dokusu, Haliç görüntüsü ve kültürlerarası irtibatı kendi doğal atmosferinde konuklarına sunan müstesna bir semt olan Balat, geçtiğimiz gün “Müstesna bi’ Mekân” daha kazandı. Semtin çabucak girişinde Abdülezelpaşa Caddesinde konumlanan 27 nolu bina katlarında hem “Müstesna bi’ Mekân”a hem de İstanbul Sinema Evi’ne konut sahipliği yapıyor.
Görünüş itibariyle kafe üzere gözükse de bu yeri sadece bir kafe olarak tanımlamak haksızlık olabilir. Bu yüzden de “Müstesna bi’ Mekân” olarak isimlendiriliyor. Müstesna, İstanbul Sinema Meskeni ile kontaklı tertip ve etkinliklere mesken sahipliği yaptığı üzere başlı başına özerk etkinliklerle de İstanbulluların toplumsal hayatına keyif katmayı amaçlıyor. Çayını kahvesini alan katlar ortasında gezinerek, rastladığı bir sinema okumasına yahut atölyeye katılabilir.
Dört katlı yerde giriş ile birlikte üçüncü ve dördüncü teras katı Müstesna ziyaretçileri için ayrılmış. İkinci katta ise İstanbul Sinema Konutu (İSE)’nin eğitim salonu ve ofisleri var. Lakin katlar ortasında kırmızı çizgiler yok. Yer, bu durumdan bilhassa kaçınıyor. Her katı İSE, her kat da İSE’yi kullanabilecek. Bu iki farklı yer, kardeşçe ve iç içe Balat’ta konuklarını bekliyor.
SİNEMAYA DAİR HER ŞEY BU EVDE
İstanbul Sinema Konutu ve Müstesna bi’Mekân aslında organik olarak birbirine bağlı değil. İSE, Online Sinema Eğitimi “OSE”nin fiziki bir hâle dönüşümü ile kurulmuş. Pandemi sebebiyle online başlayan sinema eğitimlerinde sırf online ile sonlu kalmayarak vakit zaman yüz yüze buluşmalar yapılıyormuş. Öbür online eğitimlerden farklı olarak eğitim sonunda öğrenci ve eğitmenler bir ortaya gelerek proje sinemalarını çekiyorlarmış. Bir buçuk yılın sonunda online eğitimler kabuğuna sığmamaya başlayınca yüz yüze eğitim verilebilecek bir yer arayışına girilmiş. Bu nedenle “Online Sinema Eğitimi” OSE, “İstanbul Sinema Evi” İSE olarak dönüşerek yoluna devam etmeye karar vermiş. Daha birkaç günlük bu yeni macera için planlar devam ediyor, sınıflar oluşturuluyor. Eylül devrinde yüz yüze eğitimleri, atölyeleri ve aktiflikleri ile kapılarını açmaya hazırlanıyor.
Burası bir biçimde sinemaya başlayan ve bırakmak istemeyen, kaideler münasebetiyle ne yapacağını bilemeyen gençlerin, insanların gelip rahatlıkla kapısını açıp girebileceği bir yer. Ucundan kıyısından sinemaya dahil olan her şey, bu meskende gerçekleştirilecek. Sinema okumaları, paneller, söyleşiler de yer alacak. Evvelki devirlerde buradan eğitim alan öğrenciler burada üretmeye devam edebiliyor. Burada alınan üç aylık bir eğitim sürecinden sonra kimseye “Güle güle arkadaşlar” denmiyor. Eğitimler sonunda sinema çekmek, eser ortaya koymak İSE’nin temel sıkıntısı. İSE takımında; Temel Sinema Eğitimi için Abdulhamit Güler, Senaryo Eğitimi için Yeşim Tonbaz, Diksiyon ve Hoş Konuşma için Hikmet Öztürk, Kurgu Eğitimi için Nazim Kanat yer alıyor.
FİLM BÜTÇELERİ İMECE USULÜ
İstanbul Sinema Konutu eğitimlerinin elbette bir iştirak fiyatı var. Fakat bu oluşumun muadillerine nazaran en büyük farkı, projelerde bütçenin herkes tarafından imece metodu karşılanması. Bütçe ne ise senaryo, oyuncu, direktör, set takımı fark etmeksizin projeye kaç kişi katılıyorsa kişi başına bölünüyor ve herkes katkısını sunuyor. İmece dediğimiz yol tam manasıyla burada yaşıyor. İstanbul Sinema Evi’nin bilhassa sivil kalma ve bağımsız olma eforu var. Hiçbir dernek, vakıf, belediye ile organik bir bağ kurmadan büsbütün bağımsız bir biçimde var olmaya çalışıyor ve bu sivilliği bahsedilen sivil imece ile ayakta tutuyor. Buraya gelen herkes bu işe maddi-manevi bir omuz veriyor. Bu manada bir seyahat üzere birinci günden beri hala öğrencileri olan, İSE ile devam eden pek çok kişi var.
Yapılmayanın peşindeyiz
İstanbul Sinema Evi’ni kurarken; okul, atölye, eğitim platformu demek istemedik. Tüm bu tanımlar gerçekleştirmek istediğimiz şeyleri sınırlıyor. “Ev” tarifi ise tüm bunları kapsıyor. Dünyada da örnekleri var. İSE, daha evvel Türkiye’de yapılmamış, yapılsa da devamlılığı olmamış bir sistem üzerine çalışıyor. Sanatta bilimde ve ideolojide okullar ekollerdir. Bir kanıyı ve pratiği bir yere getirirler. İran’daki Farabi Sinema Foundation, Amerika’da New York Sinema Akademisi, Rusya’da Gerasimov Sinematografi Enstitüsü var. Maalesef Türkiye’de bu türlü bir şey yok. Biz bunun peşindeyiz. Bu yerin gerçek manada bir konut olmasını, profesyonellerin amatörlerle, ustaların çıraklarla buluşmasını sağlayacak bir yer oluşturmaya çalışıyoruz. Gençlerin de buna gereksinimi olduğunu düşünüyoruz. Buraya gelen hiç kimse ile irtibatı kesmemeyi önemsiyoruz. Bu yüzden kademe eğitimi yapıyoruz. Birinci kademeyi geçenlerle yeni bir eğitime başlıyoruz. Bu altı aylık eğitimi geçenlerle ikinci bir kademeye geçip içerik eğitimine başlıyoruz. Birinci kademeyi geçenler esasen artık bu sinema konutunun bir mensubu oluyorlar. Burada yapılacak ne varsa birlikte yapıyoruz. Şenlik mi yapılacak, kısa sinema mi çekilecek, ben reklam sineması mi çekeceğim hepsini birlikte yapıyoruz. Şenlikleri desteklemeye başladık. Kısa’da Pay Kısa Sinema Festivali’nde imal mükafatını bu yıl biz vereceğiz. Görüştüğümüz bir iki şenlik daha var Anadolu’da. Ayrıyeten bizim de şenlik ve yarış düzenleme gayemiz var. Üretimci yahut ortak imalcisi olduğumuz sinemalar var. Biz OSE’yi kurarken “Zamana ve yere baş kaldırdık” diyerek başlamıştık. Artık bir yerimiz oldu lakin bu başkaldırı sıkıntısı çürümedi. Onu da vakit ve yer ayrımı olmaksızın sinema yapmak isteyen herkese dayanak olarak bu kanıyı sürdürüyoruz. Setlerimizin yarısı profesyonellerden yarısı öğrencilerimizden oluşuyor. Bu yüzden “eğitim” demek yerine “ev” dedik. Bir konutun mensubu o konuttan çıkmaz, çıksa da döner. İSE için bir fon havuzu oluşturmayı planlıyoruz. Bu fon ile projeleri olan öncelikle İSE’liler ve dileyenler bu havuzdan faydalanabilecek.
İSE’yi aile olarak görüyorum
Hikmet Öztürk – A Haber Spikeri
Çağımızda en değerli hususlardan biri irtibat. Beşerler ortası irtibatta üslup ve hal önemli bir basamak. Biz de üslubu güzelleştirme ismine İstanbul Sinema Evi’nde diksiyon ve hoş konuşma eğitimine girmek istedik. Kısıtlı kontenjan ile birebir ilgilenecek formda iştirakçi alacağız. İSE’yi bir aile olarak görüyorum. Bu sıcaklığı eğitime ve sürece de yansıtma niyetindeyim. Umarım kaç hoş çalışmalara imza atarız.
Ev sözü karşılığını buldu
Yeşim Tonbaz
Yönetmen ve senarist
Pandemi periyodu, evdeydik ve online eğitimimiz “OSE”, İstanbul dışından iştirakçiler için de bizim için de çok büyük bir imkândı. Lakin bizim online eğitimlerimiz hiçbir vakit sadece online olarak kalmadı. Daima yan yana geldik, setlerde buluştuk. Bu eğitimin yüz yüze bir eğitime dönüşmesi artık kaçınılmazdı. Her vakit öğrencilerimizle ve sinemacılarla yan yana gelmeyi, birlikte yürümeyi önemsediğimiz için bugün İstanbul Sinema Evi’ne dair her ayrıntı, bizim niyetlerimiz ortasında vardı. Bu yerle da artık bizim olan bir “ev” olmuş oldu. Bu meskenin her ayrıntısında çabucak hemen tüm öğrencilerimizin emeği var ve kurarken, yerleştirirken her evresinde bizimleydiler. İsmimizde yer alan “ev” sözü böylelikle karşılığını buldu. Sinema alanında bir şeyler üretmeyi ve kendimize alan açmayı son derece önemsiyorum. Bu mesleğin şahısların birbirine tutunarak yapılabilecek bir iş olduğunu düşünüyorum. Senaryo basamağından çekime kadar son derece kolektif bir iş. Birlikte yürüyeceğimiz beşerler ile sık sık bir ortaya gelecek olmak ben çok heyecanlandırıyor.
Sinema toplumdaki boşluklardan biriydi
Nesibe Kıdıl
Atölye Koordinatörü
8 Aralık 2020 günü Abdulhamit Hocanın “Böyle bi’şi var beni asiste eder misin?” sorusuyla başlayan bir seyahat. “Tabi ki” diyerek yola koyulduk. Sinemaya ulaşmak ve sinema üzerine konuşmak toplumumuzdaki boşluklardan biriydi. Farklı kentlerde yaşayan arkadaşların yaşadıkları kentlerde buna imkân bulamayışını kaygı edinerek bir adım attık. Kentin her noktasından sinemacı arkadaşlarla online olarak buluştuk, artık bir yerimiz var. Her gün daha fazla büyümek ve buna şahit olmak duygusal olmakla bir arada heyecan vericiydi. Eğitimlerimizde bu vakte kadar en değerli düsturumuz samimiyet oldu. Profesyonelleşmenin samimiyetimizi etkilemesine müsaade vermemeye çalıştık. Bir çok eğitim verdik, ailemize her geçen gün daha fazla kişiyi katmaya çalıştık. Artık bu seyahate daha kapsamlı bir halde devam ediyoruz. İstanbul Sinema Meskenimiz ile birçok hoş çalışmalara…