Rusya Ukrayna ortasındaki savaş tüm şiddetiyle sürerken, çatışmaların Avrupa’nın en büyük nükleer santrali olan Zaporijya Nükleer Santrali alanına sıçraması, tüm dünyayı alarm pozisyonuna geçirdi. Zaporijya Nükleer Santrali alanına yönelik günlerdir süren topçu atakları nedeniyle Ukrayna ve Rusya, birbirini suçlamaya devam ediyor. Geçtiğimiz günlerde Ukrayna yetkilileri, Rusya’nın çoklu roketatar akınları sonucu, santralin soğutucu ünitelerinden birinin ziyan gördüğünü ve nükleer sızıntı riskinin bulunduğunu açıkladı. Bölgede denetimi sağlayan Rus yanlısı idare, nükleer santral yakınlarına Ukrayna ordusunun topçu ateşleri gerçekleştirdiğini duyurdu. Rusya Başkanı Vladimir Putin, Frasnız Mevkidaşı Emmanuel Macron ile yaptığı telefon görüşmesinde Ukrayna’yı Zaporijya Nükleer Santrali’ne saldırmakla suçlayarak potansiyel bir “felaket” konusunda uyardı. Mevzuyla ilgili evvelki gün Ukrayna’ya giden Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres taraflara davette bulundu.
ACİLEN MUTABAKATA GEREKSİNİM VAR
Guterres, Ukrayna Devlet Lideri Volodimir Zelenski ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Zaporijya Nükleer Santrali’nin güvenliği üzere bahisleri görüşmek üzere, Ukrayna’nın Lviv kentinde bir ortaya geldi. Genel Sekreter, üçlü görüşmenin akabinde düzenlenen basın toplantısında, santralin silahsızlandırılması için davette bulunarak, Zaporijya Nükleer Santraline verilen rastgele bir zararın “intihar” olacağını söyledi. Rus kuvvetlerinin askeri teçhizatını ve işçisini tesisten geri çekmesi gerektiğini söyleyen Guterres, “Zaporijya’nın büsbütün sivil altyapısının tekrar kurulması ve bölgenin güvenliğinin sağlanması için hemen mutabakata muhtaçlık var” biçiminde konuştu.
RUSYA SİLAHSIZLANDIRMAYI REDDETTİ
Guterres’in davetlerine Rusya Dışişleri Bakanlığı Enformasyon ve Basın Dairesi Lider Yardımcısı Ivan Nechayev’den karşılık geldi. Santralin silahsızlandırılması davetlerini reddettiklerini belirten Nechayev, “Silahsızlandırma santrali daha da savunmasız hale getirir” dedi. Nechayev, Rusya’nın durumu incelemek üzere Milletlerarası Atom Gücü Kurumu (IAEA) temsilcilerinin çok yakın vakitte tesisi ziyaret etmesini beklediklerini lisana getirdi.
MİLYONLAR RİSK ALTINDA
Zaporijya Nükleer Santralin’de yaşanabilecek sorunlar ve sonuçları üzerinde araştırmalar yürüten uzmanlar nükleer erime ve sızıntı ihtimalleri üzerine ağırlaştı. Tesis, doğal afetlere ve uçak düşmesine dahi dayanabilecek güvenlik tedbirleri ile inşa edildi. Bunun yanı sıra nükleer reaktörleri soğutan sistemlerin ve onlara güç veren jeneratörlerin ziyan görmesinin felakete yol açabileceğine değinen araştırmacılar, “soğutma olmazsa, nükleer reaktörlerde erime ve sızıntı meydana gelir. Bu da milyonlarca insanın etkilenmesine yol açabilecek bir felaket manasına geliyor” değerlendirmesinde bulundu. 2011’de Japonya’daki Fukuşima nükleer santralinde yaşanan nükleer sızıntı sonucu, radyasyonun tesirleri nedeniyle 18 bini aşkın kişinin hayatını kaybettiği varsayım ediliyor.
Ukrayna’nın 4 nükleer santrali
Ukrayna’da şu an faal olmayan Çernobil’in yanı sıra dört büyük nükleer santral bulunuyor. Hizmet veren 15 reaktör, ülke elektriğinin yüzde 52’sini sağlıyor. Hmelnitski, Rivne, Güney Ukrayna ve Zaporijya santrallerinin yanı sıra Kiev ve Harkov’da nükleer araştırmalar gayesiyle kullanılan nükleer reaktörler de bulunuyor.
Kırım’da maksat yeniden Rus askeri üssü
Rusya’nın 2014’de yasa dışı ilhak ettiği Kırım’ın idare merkezi Sivastopol’un valisi Mihail Razvozhayev, Belbek Hava Üssü’ne yaklaşan bir Ukrayna İHA’sının (İnsansız Hava Aracı), Rus uçaksavar mevzilerinden açılan ateşle düşürüldüğünü açıkladı. Üste bir dizi patlama sesi duyuldu ama Vali Razvozhayev, üssün ziyan görmediğini söyledi. Kırım’daki bir öbür Rus hava üssü Saki, bu ayın başlarında meydana gelen patlamalarda tahrip olmuştu. Öte yandan, Ukrayna sonuna yakın iki Rus köyünün, bir cephane deposunda çıkan yangın nedeniyle tahliye edildiği açıklandı.
