Libya Ulusal Birlik Hükümetinin İktisat Bakanı Selame el-Guveyl, AA muhabirine yaptığı açıklamada, halihazırda iki ülkeyi ekonomik entegrasyonun bir ortaya getirdiğini, Libya’nın tekrar inşa sürecinde pek çok hizmete ve teknolojiye gereksinim duyduğunu, Türkiye’nin de bunun için gerekli tecrübeye ve bilimsel birikime sahip olduğunu tabir etti.
Libya ihtilalinden yıllar evvel Türkiye’nin Libya’da ekonomik açıdan etkin olduğunu kazan-kazan prensibini hayata geçirdiğini hatırlatan Guveyl, bölgenin istikrarında iki ülkenin büyük bir rol oynayabileceğini kaydetti.
Türkiye-Libya bağlarının eğitim, ticaret, iktisat, hizmet kesimi, sıhhat, altyapı, yol, güç ve başka alanlarda sıcak bir periyot yaşadığını aktaran Libya İktisat Bakanı Guveyl, Türkiye endüstrisinin pazara muhtaçlık duyduğunu, Libya’nın ise Afrika’nın birçok ülkesine açılan bir hudut kapısı niteliğini taşıyan, stratejik coğrafyada bulunduğunu, hasebiyle Türkiye – Libya iş birliğinin artabileceğinin altını çizdi.
Kuzey ve güney Akdeniz ülkeleri ortasındaki ekonomik entegrasyona işaret eden Guveyl, güney Akdeniz ülkelerinin coğrafik pozisyonu, tüketim kültürü ve Türk malı gereksiniminin yanı sıra zenginliğe, doğal kaynaklara ve petrol alanlarına da sahip olduğuna dikkati çekerek, şöyle devam etti:
“Libya, Türk deneyimini aktarmak ve Türkiye’nin sahip olduğu tecrübeye fırsat sağlamak için efor sarf ediyor. Karşılıklı yarar için çok fazla kıymetimiz, bilgimiz ve kaynağımız var. Libya-Türkiye ilgilerini önemsememizi sağlayan ortak tarihi ve dini pahalara sahibiz. Libya’yı altyapısı, gelişimi ve dünyadaki faal rolü açısından Türkiye seviyesinde görmeyi arzuluyoruz. Türkiye artık aktif ve seçkin bir ülke ve global olarak da gerçek bir istikrara sahip bir etaba geçti.”
Türkiye’nin bölge ülkeleri ortasındaki rolüne değinen Guveyl, “Bugün Türkiye, ülkeler ortasında stratejik bir orta bulucu rolü oynuyor. Bu durumu destekliyoruz.” dedi.
“ETKİLİ ÜLKELER ORTASINDA BİR UZLAŞI SAĞLANMASI TÜM BÖLGENİN MENFAATİNE”
Libya, Türkiye ve Mısır’ın stratejik münasebetlere sahip olduğunu söyleyen Guveyl, “Libya, Türkiye’yi Mısır üzere kıymetli bölge ülkeleriyle ortak haline getirmeye her vakit hazırdı.” tabirlerini kullandı.
Guveyl, Libya’nın ekonomik, coğrafik ve sınai kimliğini belirlemek için daima Türkiye ve Mısır ortasında kaldıklarını ve bu nedenle ülkesinin uzlaşı ve paydaşlık kültürünü çağrıştıran bir öge olmak zorunda olduğunu anlatarak “Türkiye ile Libya sorununda tesirli ülkeler ortasında bölgesel bir uzlaşı sağlanması, elbette tüm bölgenin menfaatine olacaktır.” diye konuştu.
Libya’nın birkaç Arap ve Afrika ülkesiyle hududu bulunduğunu, kara kıtaya açılan bir kapı olarak kabul edildiğini hatırlatan İktisat Bakanı, ülkesinin Afrika’nın can damarı haline gelmesi ve bir hür ticaret noktası olması ümidini lisana getirerek, “Ankara’nın bir pazara muhtaçlığı var. Libya, Türkiye ile Libya’yı çevreleyen Arap ve Afrika ülkeleri ortasındaki gerçek ilişki olacak.” halinde konuştu.
Libya’nın dünyaya açık olduğunu lakin tüketim kültürü ve tutkusunun Türkiye ile Mısır ortasında farklılık gösterdiğini aktaran Libyalı Bakan, “Başka ülkelerden kimi kaynakları ithal etmemiz gerekebilir lakin gerçek pazar Mısır ve Türkiye. Türkiye ile Libya tarihinin birbirinden ayrılamayacağını düşünüyorum fakat yolun bağlamından saptığı durumlar olabilir. Libya’da siyasi bölünme, gerçekleşmesi gereken entegrasyonun büyük bir kısmına pürüz oldu.” değerlendirmesinde bulundu.
Ülkesinde işlerin düzelmeye başladığını belirten Guveyl, tüm ülke yetkililerin Libya’nın değerini, bölgesel tesire sahip ülkeler ortasında âlâ bir ilişki olduğunu anlamaya başladığını lisana getirdi.
YAPILAN MUKAVELELERİN YÜRÜTÜLMESİ
Türk şirketlerinin Libya’ya göz arkası edilemeyecek mukavelelerle ilişkili olduğuna dikkati çeken Guveyl, bu kontratların teknik tarafları, vakit ve iş kalite denetimleri ele alınarak tekrar canlandırılması ve uygulanması için çalışılması gerektiğini vurguladı.
Guveyl, Türk şirketlerinin Libya’da, tüketim kültürüne ve ülkenin hakikaten muhtaçlık duyduğu şeylere nazaran ve bölgesel oluşumlarla uyumlu halde garantili çalışma hakları olduğunu tabir eden Guveyl, bunun göz arkası edilemeyecek bir kazanım olduğunu kaydetti.
“LİBYA, TİCARET İÇİN BİR GEÇİŞ BÖLGESİ”
Ülkesinin ticari potansiyelini tekrarlayan Bakan Guveyl, “Libya, Orta Doğu’daki en büyük ticari hareketler için bir geçiş bölgesi olma gücüne sahiptir ve bunun için en nitelikli ülkedir.” dedi.
Bu durumu, 1 milyon 760 bin kilometrekarelik yüz ölçümü, yaklaşık 2 bin kilometreyi bulan kıyılarının uzunluğu, iktisat, sanayi ve hizmetlerde tecrübeli insan takımının yanı sıra bu bahiste hazır olmasına bağlayan Guveyli, şöyle konuştu:
“Halk ve yetkililer olmak üzere Libyalılar, topraklarını ülkeleri ve ortaklarının faydasına bir geçiş noktası haline getirmeye kararlı. Kazan-kazan unsuruna dayanan gerçek bir iştirake ve deneyim, teknoloji, gelişme ve bilgi birikimi getirmede güzelliğin ve barışın bir ögesi olacağımıza inanıyoruz. Libya, son periyotta petrol zenginliğinden yararlanamadı ve siyasi bölünme, ülkeyi bir ortaya toplayacak gerçek bir iradenin olmaması, kazanan-kazanan unsurunu somutlaştıramaması ve birçok siyasi tarafın denetim teşebbüsleri nedeniyle çok şey kaybetti.”
Libya’nın tekrar imarına ait değerlendirmelerde bulunan İktisat Bakanı Guveyl, “Gelişme sona ermiyor ve vadeler vakitle ikiye katlanıyor, gelecek yıl bugünkünden daha fazlasına muhtaçlığımız olacak. Lakin işleri yoluna koymak için şu anda 100 milyar dolara gereksinimimiz olduğunu düşünüyorum.” dedi.
Yeniden imar için en öncelikli bölümlerin güç, yol, köprü, konut, sıhhat, ticaret, bilişim ve eğitim olduğunu belirten, Libya Ulusal Birlik Hükümetinin İktisat Bakanı Selame el-Guveyl, yabancı yatırımlar konusunda Libya maddelerinin dünyanın en uygunları ortasında yer aldığını savunarak, bu kanunların 2010 yılında güncellendiğini kaydetti.
Libya iktisadı, günde 1.3 milyon varil üretiminden ötürü yüklü olarak ham petrol gelirlerine bağlı. Ülke, Afrika’nın en büyük petrol rezervlerine sahip.
