İSO Türkiye İmalat PMI anketinin temmuz ayı sonuçları açıklandı.
Eşik bedel olan 50,0’nin üzerinde ölçülen tüm sayıların dalda güzelleşmeye işaret ettiği anket sonuçlarına nazaran, haziran ayında 48,1 olarak ölçülen manşet PMI, temmuzda 46,9’a gerileyerek üst üste 5. ay eşik bedel 50’nin altında kaldı.
Endeks, faaliyet şartlarında mayıs ayından beri en bariz yavaşlamaya işaret etti. Temmuzdaki yavaşlama, genel bir talep yetersizliğinden kaynaklanırken, bilinmeyen piyasa şartları ve devam eden fiyat baskıları bu sorunu derinleştirdi. Hem üretim hem de yeni siparişlerde temmuzda Kovid-19 salgınının birinci dalgasından bu yana en besbelli ivme kaybı gözlendi.
Talep tarafındaki nispeten olumlu gelişme, yeni ihracat siparişlerindeki yatay seyir oldu. Bir öteki olumlu gösterge de kimi firmaların kapasite genişletme eforlarına bağlı olarak istihdam artışının devam etmesiydi. Bununla birlikte yeni işe alımlar çok ölçülü seviyede kaldı ve 26 aydır süren düzgünleşme trendinin en düşük artışı gerçekleşti.
Sektörde enflasyonist baskıların hafiflediğine ait sinyaller dikkati çekti. Girdi maliyetleri, Türk lirasındaki paha kaybına bağlı olarak keskin biçimde artmaya devam etse de bu artış şubat 2021’den beri en ölçülü seviyede gerçekleşti. Böylelikle en son eser fiyatları, enflasyonu üst üste 4. ay geriledi ve yaklaşık 1,5 yılın en düşük artışı kaydedildi.
Tedarikçilerin gereç temin etmede yaşadığı zorluklara ve global lojistik problemlerine bağlı olarak tedarikçilerin teslimat müddetleri artmaya devam etti. Tedarik zincirlerindeki aksamalar son 3 ayın en bariz seviyesinde olmasına karşın yılın başlarına kıyasla çok daha ölçülü seyretti.
Takip edilen 10 kesimde üretim yavaşladı
İstanbul Sanayi Odası Türkiye Sektörel PMI, temmuz ayında imalat sanayi dalı genelinde zayıflığa işaret etti. Son 15 aylık devirde birinci sefer 10 bölümün tamamında üretim yavaşladı. En bariz düşüşlerin gerçekleştiği 2 kesim, metalik olmayan mineral eserler ile dokuma eserleri olarak belirlendi.
10 dalın 9’unda yeni siparişler yavaşlama gösterirken, bu durumun istisnası kara ve deniz taşıtları dalında kaydedilen güçlü artış oldu. En keskin yavaşlama ise dokuma eserlerinde gerçekleşti ve bu kesimin yeni siparişleri Kovid-19 salgınının birinci dalgasından bu yana en süratli düşüşü gösterdi. Dış talep tarafında ise kısmen daha olumlu bir tablo gözlendi ve 10 dalın 3’ünde yeni ihracat siparişleri artış kaydetti.
Talepteki zayıflık belirtilerinin yanı sıra üretim ihtiyaçlarındaki düşüş, bölümlerin çoğunluğunda istihdamın azalmasına yol açtı. Besin eserleri, ana metal sanayi, giysi ve deri eserlerinde istihdam artış eğilimi kesintiye uğradı.
Satın alma faaliyetlerinde de genele yaygın bir yavaşlama gözlendi. Girdi alımlarını artıran tek kesim kara ve deniz taşıtları oldu. Lakin başkalarında olduğu üzere bu bölümde de firmalar girdi stoklarını azalttı.
Girdi maliyetleri enflasyonu yüksek kalmaya devam etse de dalların birçoklarında fiyat artış suratı haziran ayı ile kıyaslandığında düşük seyretti. Girdi fiyatlarındaki en bariz yükseliş metalik olmayan mineral eserler kesiminde gerçekleşirken, en yavaş artış ana metal endüstrinde kaydedildi.
Temmuz ayında satış fiyatlarındaki en ölçülü artış tekrar ana metal kesiminde gerçekleşti. Aylık bazda enflasyonun hızlandığı tek bölüm ağaç ve kağıt eserleri oldu. Tedarikçilerin teslimat mühletleri tüm bölümlerde uzarken, tedarikçi performansında en bariz bozulmanın yaşandığı kesim makine ve metal eserler olarak belirlendi. Teslim sürelerindeki en hudutlu artış ise dokuma kesiminde gerçekleşti.
“Yılın ikinci yarısının başlamasıyla birlikte piyasalardaki belirsizlikler, talebin yavaş seyri ve fiyat baskıları Türk imalatçıları açısından kuvvetli faaliyet şartlarına yol açtı. Son PMI anket sonuçları, sadece yeni ihracat siparişleri ve istihdam tarafında nispeten olumlu bir görünüm sundu. Datalar, enflasyonist baskıların tepe yaptığı istikametinde sinyal vermeye devam etti. Hem girdi maliyetleri hem de son eser fiyatlarındaki artışlar yaklaşık 1,5 yılın en düşük oranında gerçekleşti. Fiyat baskılarındaki azalış, önümüzdeki aylarda firmalara müşterilerini geri kazanabilmeleri için birtakım fırsatlar sağlayabilir.”
