Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, Birleşmiş Milletler (BM) 77. Genel Şurası için bulunduğu New York’ta gazetecilerin gündeme ait sorularını cevaplayarak Rusya-Ukrayna ortasındaki esir takasından Kafkasya’daki gelişmelere kadar birçok hususta değerlendirmelerde bulundu. BM binasının karşısında geçen yıl açılan Türkevi’nin görüşmelere mesken sahipliği yaptığını hatırlatan Erdoğan, “Buradaki Türkevi nitekim çalışmalarımızın hoş bir sonucu oldu. Hamdolsun Amerika’da Birleşmiş Milletler’in tam karşısında bu türlü bir Türkevi’ne sahip olmak Allah’ın bize bir lütfu” dedi.
GELENLER ASIM’I SORDU
DÖNÜŞÜMLÜ ÜYELİK LAZIM
Tabii bugün Biden’in bilhassa BM Güvenlik Konseyi’yle ilgili yaptığı açıklama haklılığımızı ortaya çıkardı mı? Sonunda dediğimiz noktaya geldiler mi? Artık ‘Hem daimî üyeleri artıralım hem süreksiz üyeleri artıralım’ diyorlar. Lakin doğal ben tıpkı noktada değilim. Ben diyorum ki ‘daimî ve geçici’ olmamalı, tek tip olmalı. Ve büsbütün dönüşümlü üyelik sistemini getirmek lazım. Bu dönüşümlü üyelik sistemiyle burada şu anda 193 üye mi var; bu 193 üyeyi dönüşümlü hale getirmek lazım; 20 ise 20 ancak bu dönüşümlü olmalı. İki yılda bir bunlar dönüşüme tabi olmalı ve bu dönüşüme tabi olmak suretiyle 10-10 formunda bu dönüşüm devam eder ve herkes burada adeta birer daimî üye olarak bir sene yahut iki sene kalır.
EL KALDIR-İNDİR EVRESİ KAPANMALI
Esir takası savaşı bitirir
Rusya-Ukrayna ortasındaki savaş ve esir takasına ait açıklama yapan Erdoğan şunları söyledi: Bu savaşın her iki ülke halkına, bölgeye, dünyaya ödettiği bedeller ortada. Hiç kimse bu bedeli daha da artırma anlayışında olmamalı. Lakin biz attığımız adımlarla bir noktada memnunuz. Örneğin rehinelerin değişimi konusunda adımlar atıldı. Sayın Putin ve Sayın Zelenski ile yürüttüğüm diplomasi trafiği sonucunda Rusya ve Ukrayna ortasında 200 savaş esirinin mübadelesi gerçekleşti. Türkiye’nin arabuluculuğunda gerçekleşen bu esir mübadelesi savaşın sonlandırılması yolunda kıymetli bir adım.
ÇABALARIMIZ DEVAM EDİYOR
Rusya ve Ukrayna ortasında barışın tesisine yönelik gayretlerimiz devam ediyor. Esir mübadelesine imkân verdikleri için Sayın Putin ve Sayın Zelenski’ye teşekkür ediyorum. Bu süreçte çaba gösteren bütün arkadaşlarıma da teşekkür ediyorum. Bu gelişme de bizi önemli manada memnun etti. Bu hususta gerek Sayın Putin gerek Zelenski, her iki taraf da bizim attığımız bu adımı bir yerde kolaylaştırdılar. Şu anda bu süreci ilgili arkadaşlarımız takip ediyor ve karşılıklı olarak da bu rehinelerin takası başlamış vaziyette.
LİDERLERİ TEKRAR ARAYACAĞIM
Biz Türkiye olarak en başından beri barışın tesisi için uğraş gösterdik. Global arabulucu rolümüz ve diplomasideki önder pozisyonumuz bizi daha çok inisiyatif almaya zorluyor. Türkiye diyaloğun ve diplomasinin gücüne inandığının sonucunu de artık bu rehine mübadelesiyle almış durumda. Bu bizi ayrıyeten çok çok memnun kılıyor. Barış ve istikrarı sağlamak için uğraşlarımızı bundan sonraki süreçte de devam ettireceğiz. Örneğin döner dönmez çabucak tekrar önderleri arayarak telefon diplomasimizi kendileriyle sürdüreceğiz.
BM TAHLİL BULAMADI
Özellikle BM’nin de tıpkı halde inisiyatif alarak sorunun tahlili için daha fazla gayret göstermesi gerekiyor. Ne yazık ki BM, savaşı sona erdiremediği, akan kanı durduramadığı üzere, savaşın sonucu olarak ortaya çıkan güç ve besin krizlerine bir tahlil de bulamamıştır. Bu mevzuyla ilgili BM Genel Sekreteri’nin tahıl koridorunun oluşmasındaki eforu BM’ye olan itimadı biraz olsun tazeledi fakat savaşın sona erdirilmesi tarafında daha çok gayret gösterilmesi gerektiği de kuşkusuz. Bu yalnızca benim değil tüm dünya başkanlarının ortak uğraşıyla olması gereken bir süreç. Hepsinin bu kanalı zorlaması lazım.
Rusya’dan uçuşlar KKTC’yi ileri taşır
Bizim kapımız Rumlara açık
Yunanistan Dışişleri Bakanı’nın İstanbul’daki Rum sayısının azalmasıyla ilgili açıklamasına dair Erdoğan şöyle konuştu: Benim muhatabım değil. O konuşacaksa bizim Mevlüt Bey’le görüşsün, onla konuşsun. Biz Türkiye’de Rum nüfusunun azalmasından yana olan bir iktidar olmadık. Tam tersine, örneğin ben Bozcaada’da, Gökçeada’da gezdiğim vakit orada yaşayan çok az sayıda Rum vatandaşlarımıza daima sormuşumdur; ‘Nerede senin çocukların?’ ‘Amerika’da’ dedi. ‘Getirin, burada yaşasınlar’ dedim. ‘Çocuğumu Amerika’dan getiremiyorum’ dedi. Bu neyi gösteriyor? Demek ki onun Türkiye’de yaşama diye bir dileği, kederi yok. Olsa, bizim kapımız açık. Lakin doğal bu Yunan Dışişleri Bakanı’nın bunlardan falan haberi yok. Bunlar uzayda dolaşıyor. Bizim her vakit için kapımız açık, vatandaşlık da veririz. Biz kendi devrimiz içerisinde hiçbir Rum’u ülkemizden sürmedik. Lakin onların şu anda Batı Trakya’da bizim vatandaşlarımıza, soydaşlarımıza yaptıkları zulmün haddi hesabı yok. Son devirlerde bizim oradaki din adamlarımızın atamalarını bile kendileri yapmak istiyorlar. Sen ne anlarsın bizim din adamının durumundan, yapısından? Biz bu türlü bir çabanın içerisinde olduk mu? Biz kalkıp da buradaki papazların atamasını vesairesini yaptık mı? Hayır.
Kafkasya’da atılımlarımız olacak
Amerikan Temsilciler Meclisi Lideri Nancy Pelosi’nin Ermenistan ziyaretiyle ilgili olarak Cumhurbaşkanı Erdoğan şunları söyledi: Pelosi’nin bu ziyaretiyle kalkıp da Kafkasya’daki bu gelişmelere darbe vuracak ne mecali var ne cirmivar. Ben inanıyorum ki o birçok yeri de rahatsız etmiştir. Hiç fazla abartmaya falan da gerek yok. Artık biz de birtakım hazırlıkları yapıyoruz. Buradan döndükten sonra gereken adımları da atarız. Artık Prag’da Avrupa Siyasi Topluluğu Doruğu var. Şu anda Prag’daki tepeye katılıp katılmama üzere bir kıymetlendirme içindeyiz.
PAŞİNYAN’LA PRAG’DA GÖRÜŞEBİLİRİZ
Prag’daki doruğa katılmamız halinde, (Ermenistan Başbakanı Nikol) Paşinyan’ın oraya gelme durumu var. ‘Orada görüşebilir miyiz?’ diye de bir fikri olmuş galiba. Tahminen orada kendisiyle bu mevzuları ayrıyeten bir görüşme durumumuz olabilir. Lakin natürel bu hususlarla ilgili Kafkasya’da bizim de birtakım atılımlarımız olacak. Onun da şimdilik yalnızca planlama süreci içerisindeyiz. Sayın İlham Aliyev kardeşimizle de bunları konuşup, ona nazaran adımlarımızı atacağız.
