Borrell, verdiği bir röportajda, İran nükleer mutabakatı olarak bilinen ve en son olduğu açıklanan Kapsamlı Ortak Aksiyon Planı’nın (JCPOA) taslağına İran’ın yanıtına, sürece dahil olan ülkelerin çoğunluğunun onay verdiğini, yalnızca ABD’nin cevabını beklediklerini kaydetti.
“Bazı ek ayarlamalar isteyen İran’ın karşılığını mantıklı gördüklerini” belirten AB Yüksek Temsilcisi, “Buna birden fazla onay verdi fakat ABD’nin yanıtı şimdi gelmedi. Bunu kapsamlı bir formda müzakere etmeleri gerektiğini anlayışla karşılıyorum. Bu hafta içinde bir karşılık geleceğini umuyoruz.” dedi.
AB’nin 2015 nükleer mutabakatını kurtarmayı amaçlayan teklifinin kabul edilmesi gerektiğini ve çoğunluğun bu tarafta olduğunu tabir eden Borrell, İran ile bu hafta sonuna kadar nükleer mutabakat yapılmasının “mümkün” olduğunu söyledi.
Nükleer mutabakat müzakerelerindeki süreç
Nükleer muahede müzakerelerinin koordinatörü olan Borrell, 20 Temmuz’da İran ile ABD ortasındaki uyuşmazlığı çözmek için taraflara yeni bir taslak metin sunduğunu duyurmuş, her iki ülkede yeni tahlil tekliflerini olumlu karşıladıklarını açıklamıştı.
Nükleer muahedeye dönüş müzakereleri Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Kurulunun 5 daimi üyesi (İngiltere, ABD, Çin, Fransa, Rusya) ve Almanya ile İran ortasında 2015 yılında `Kapsamlı Ortak Aksiyon Planı” ismi verilen ve İran nükleer faaliyetlerinin denetlenmesini içeren muahede imzalanmıştı.
Eski ABD Lideri Donald Trump 2018 yılında tek taraflı olarak mutabakattan çekilmiş, İran idaresi de nükleer faaliyetlerini mutabakat öncesine döndürmüştü. Bunun üzerine ABD idaresi, İran’ı ağır ekonomik yaptırımlarla gaye almıştı.
Nükleer muahedeye dönüş için Avusturya’nın başşehri Viyana’da Nisan 2021’de İran, Fransa, Rusya, Çin, İngiltere ve Almanya ortasında müzakerelere başlanmıştı.
ABD Lideri Joe Biden’ın Kasım 2021’de vazifeye başlamasıyla ABD’nin de muahedeye dönmesi için görüşmeler yürütülüyordu lakin müzakereler geçtiğimiz mart ayında farklı nedenlerle durdurulmuştu.
