Etrafı kıtalar tarafından çevrili Kuzey Kutbu ve Arktik Okyanusu’nda bilimsel çalışmalar yürütmek için Spitsbergen Adası üzerinde 13 ülkeye ilişkin 20 araştırma tesisi bulunuyor. Sefer kapsamında Kuzey Kutbu’na giden bilim insanları, Türkiye’den yaklaşık 2.125 deniz mili yol kat ederek, çalışmalarını tamamladı. 22 gün boyunca Norveç Bayraklı PolarXplorer isimli 42 metrelik araştırma gemisinde konaklayan 9 bilim insanı yaklaşık 250 metrekarelik bir alanda ömürlerini geçirdi.
Bilimsel çalışmalarını çoğunlukla deniz araştırmaları üzerine yapan bilim insanları, Tromso Limanı’ndan başladıkları seferde Barents Denizi’ni geçerek Svalbard adasına kadar ulaştı. Bilim insanlarının vakit zaman fırtınanın çıktığı ya da seyir halinde oldukları kuvvetli seyahatlerinde Arktik Okyanusu’na açılan pencereleri ise lumbuzlar oldu ve bu pencerelerden deniz buzları, buzulları ve kuzey kutup canlılarını izlediler.
Anadolu Ajansı foto muhabirleri Şebnem Coşkun ve Özge Elif Kızıl da 22 günlük sefer boyunca kamaralarında bulunan lumbuzlarından gördükleri görünümleri kayıt altına aldı.
Lumbuz ne demek?
Denizcilik terimiyle ‘lumbuz’ yahut Türk Lisan Kurumu’na nazaran ‘lomboz’, gemilerin iç kısımlarını aydınlatmak için bordalara ve güvertelere açılmış yuvarlak deliklere verilen isim. Lumbuzlar, pirinçten yapılmış içeriye hakikat açılması sağlanan cam kapağı ve iç taraftan cam kapağı kapatan ve madenden yapılmış kör kapakların tümünü söz ediyor.
Lumbuz’un tarihi ise 15. yüzyılda İngiltere Hükümdarı 8. Henry devrine uzanıyor. Kelam konusu devirde savaş gemilerine yerleştirmek için hazırlanan savaş topları için gemilerde muhakkak açıklık ve kapılar yaptırılmasıyla oluşan lumbuzlar, kare alandan daha yüksek yapısal bütünlüğe sahip olması sebebiyle, bu devirden sonra çabucak hemen bütün gemilerde kullanılmaya başlanıyor. Lumbuzlar cam, akrilik yahut kuvars üzere yüksek teknoloji ve basınca sağlam gereçlerden oluşabiliyor.
